Τα λεφτά που… δεν υπάρχουν

Του Σπύρου Δημητρέλη

Στο πρωτοφανές ποσό των 60,3 δισεκατομμυρίων ευρώ έφτασε στο τέλος Νοεμβρίου το παλιό ληξιπρόθεσμο χρέος των φορολογούμενων προς το δημόσιο. Πρόκειται για χρέος προς τις εφορίες και τα τελωνεία το οποίο δεν περιλαμβάνει χρέος προς τα ασφαλιστικά ταμεία και βεβαιώθηκε έως και το τέλος του 2013. Είναι το χρέος που όταν ακόμη βρισκόταν στα 31 δισεκατομμύρια ευρώ το Σεπτέμβριο του 2009, ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου, το είχε συμπεριλάβει μαζί με άλλες πηγές στο περίφημο «λεφτά υπάρχουν».

Αντί όμως τα «λεφτά που υπάρχουν» να μειωθούν τα πέντε χρόνια που ακολούθησαν τα λεφτά αυτά αυξήθηκαν και μάλιστα με δραματικό ρυθμό. Μάλιστα, όπως σημειώνουν στο capital.gr υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών το μεγαλύτερο μέρος από αυτά τα χρήματα δεν πρόκειται να εισπραχθούν διότι πολύ απλά «δεν υπάρχουν». Ας δούμε αναλυτικά τα στοιχεία. Από το παλιό ληξιπρόθεσμο χρέος, δηλαδή αυτό που κατέστη ληξιπρόθεσμο έως το τέλος του 2013:

-τα 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούν δημόσιες επιχειρήσεις, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας ή δημοτικές επιχειρήσεις οι οποίες εκ των πραγμάτων δεν πρόκειται να αποπληρώσουν το χρέος τους διότι πολλές από αυτές είναι επί της ουσίας χρεοκοπημένες ή «νεκρές».

-τα 9,5 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούν πτωχευμένες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα τα οποία επίσης δεν μπορούν να εισπραχθούν

-τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν βεβαιωθεί σε ανύπαρκτες επιχειρήσεις και φορολογούμενους (ανύπαρκτους ΑΦΜ κλπ)

-τα 46 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούν οφειλές ιδιωτών προς τις εφορίες που δεν είναι τυπικά πτωχευμένοι.

Από το παραπάνω συνολικό ποσό εισπράξιμο θεωρείται στο υπουργείο Οικονομικών το πολύ τα 10 δισ. ευρώ και μάλιστα σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου. Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 2014 το υπουργείο Οικονομικών είχε προϋπολογίσει ότι θα εισπράξει το ποσό των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για στόχο που έχει ήδη διαψευστεί καθώς έως τον Νοέμβριο είχαν εισπραχθεί 1,5 δισ. ευρώ με το ρυθμό που βαδίζουν οι εισπράξεις έως το τέλος Δεκεμβρίου υπολογίζεται ότι εισπράχθηκαν περίπου 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Να σημειωθεί ότι εκτός από τα ποσά που εισπράχθηκαν, άλλα 774 εκατομμύρια ευρώ διαγράφησαν λόγω λανθασμένης αρχικής βεβαίωσής τους ή συμμετοχής των φορολογούμενων σε ρυθμίσεις που προβλέπουν διαγραφή προσαυξήσεων και πρόσθετων φόρων.

Εκτός από το παλιό ληξιπρόθεσμο χρέος υπάρχει και το «νέο», δηλαδή αυτό που βεβαιώθηκε εντός του 2014. Από την αρχή του 2014 έως και το τέλος Νοεμβρίου οι φορολογούμενοι άφησαν απλήρωτους φόρους συνολικού ύψους 12,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή κατά μέσο όρο κάθε μήνα άφηναν απλήρωτους φόρους 1,14 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οι εξαγγελίες ΝΔ- ΣΥΡΙΖΑ για τα ανείσπρακτα

Από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας δεν έχει γίνει κάποια συγκεκριμένη εξαγγελία για όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο. Και αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς ήδη βρίσκεται σε ισχύ ρύθμιση που δίνει τη δυνατότητα ρύθμισης των χρεών των φορολογούμενων σε έως και 100 δόσεις.

Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαγγελθεί ότι σε κάθε περιφέρεια θα δημιουργηθεί μια επιτροπή εξώδικου διακανονισμού για την εκκαθάριση των χρεών. Αυτό που ουσιαστικά υπόσχεται ο ΣΥΡΙΖΑ είναι  ότι θα διαγραφούν χρέη προς το δημόσιο με κριτήρια που δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί. Το υπόλοιπο ποσό που θα προκύπτει μετά τη διαγραφή θα ρυθμίζεται σε 84 μηνιαίες δόσεις και για την αποπληρωμή δεν θα απαιτείται η καταβολή άνω του 20% του εισοδήματος του οφειλέτη που σημαίνει ότι ο αριθμός των δόσεων μπορεί να είναι μεγαλύτερος. Οι διαγραφές χρεών, ωστόσο, θα πρέπει να απαντήσουν και στον λεγόμενο «ηθικό κίνδυνο» να δημιουργηθεί κίνητρο για μη πληρωμή χρεών στο μέλλον και από όσους μπορούν να πληρώσουν στην προσδοκία της διαγραφής τους.