Η κρίση του 1929 υπήρξε μια μεγάλη πρόκληση για την οικονομική πολιτική όλων των χωρών του κόσμου. Τη μεγαλύτερη στροφή σε πειραματισμό και νεωτερικές παρεμβάσεις έκαναν οι κυβερνήσεις Roosevelt.
Το New Deal που εφάρμοσε ο Roosevelt ήταν μία σύνθεση, ένα μωσαϊκό μέτρων πολιτικής, για να αντιμετωπιστούν τα τρέχοντα οικονομικά προβλήματα των Ηνωμένων Πολιτειών και δεν θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως εφαρμογή μίας συγκεκριμένης οικονομικής θεωρίας στην πράξη.
Οι νομοθετικές παρεμβάσεις του New Deal
Οι νομοθετικές παρεμβάσεις του New Deal
Οι συγκεκριμένες πολιτικές χωρίστηκαν σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση, επονομαζόμενη και "πρόγραμμα των πρώτων 100 ημερών" (σας θυμίζει κάτι;), ψηφίστηκαν τα έτη 1933-1934 και περιελάμβαναν:
- στις 9-3-1933 την Emergency Banking Act, με την οποία ιδρύθηκε η Federal Deposit and Insurance Corporation η οποία:
α) ήταν υπεύθυνη ομοσπονδιακή αρχή για την αδειοδότηση των τραπεζών των ΗΠΑ (μαζί με το Ομοσπονδιακό ταμείο). Σε αντιστοίχιση στα καθ" υμάς η European.Central Bank και η European Banking Authority.
β) εγγυόταν τις καταθέσεις έως το ποσό των 2.500 $
- 20 Μαρτίου 1933 την Economy Act, η οποία αφορούσε τη μείωση των μισθών και των προνομίων των Δημοσίων Υπαλλήλων, ώστε να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα (ακούς Γιάνη;)
- 30 Ιανουαρίου 1934 την Gold Reserve act, με την οποία είχαμε την μεταφορά των αποθεμάτων από το federal reserve στο Υπ.Οικ. και την φειδωλή διαχείριση τους, ώστε η τιμή του χρυσού να εκτοξευθεί.
- Επίσης θεσπίστηκαν νέοι κανόνες για τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα (Glass- Steagall act - 1932) ο οποίος υπήρξε προγενέστερος του New Deal, την διαπραγμάτευση των χρεογράφων (Securities Act - 1933), και τη (Securities Exchange Act of 1934).
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να κάνουμε στο Glass-Steagall act, o οποίος καταργήθηκε μόλις το 1999, από τον δημοκρατικό Μπιλ Κλίντον. Το Τραπεζικό νομοσχέδιο του 1932 επιτρέπει στην Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα την άμεση έκδοση χρήματος με εγγυητή το αμερικανικό κράτος και τα αποθέματα χρυσού του, αλλά και τον άμεσο δανεισμό έως και 5 εκατομμυρίων δολαρίων των συστημικών ή μικρότερων τραπεζών, κάτω από σχετικά ευνοϊκές συνθήκες.
Επειδή, όμως, το χρηματιστηριακό τζογάρισμα της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα έδωσε στην αμερικανική ηγεσία ένα πολύ καλό μάθημα διαχείρισης ακραίων καταστάσεων οικονομικής κρίσης, ο νομοθέτης παίρνει μία ακόμη πολύ σημαντική απόφαση. Να διαχωρίσει τις εμπορικές από τις επενδυτικές τράπεζες.
- Επίσης θεσπίστηκαν νέοι κανόνες για τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα (Glass- Steagall act - 1932) ο οποίος υπήρξε προγενέστερος του New Deal, την διαπραγμάτευση των χρεογράφων (Securities Act - 1933), και τη (Securities Exchange Act of 1934).
Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να κάνουμε στο Glass-Steagall act, o οποίος καταργήθηκε μόλις το 1999, από τον δημοκρατικό Μπιλ Κλίντον. Το Τραπεζικό νομοσχέδιο του 1932 επιτρέπει στην Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα την άμεση έκδοση χρήματος με εγγυητή το αμερικανικό κράτος και τα αποθέματα χρυσού του, αλλά και τον άμεσο δανεισμό έως και 5 εκατομμυρίων δολαρίων των συστημικών ή μικρότερων τραπεζών, κάτω από σχετικά ευνοϊκές συνθήκες.
Επειδή, όμως, το χρηματιστηριακό τζογάρισμα της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα έδωσε στην αμερικανική ηγεσία ένα πολύ καλό μάθημα διαχείρισης ακραίων καταστάσεων οικονομικής κρίσης, ο νομοθέτης παίρνει μία ακόμη πολύ σημαντική απόφαση. Να διαχωρίσει τις εμπορικές από τις επενδυτικές τράπεζες.
Βέβαια εκτός από τα παραπάνω νομοσχέδια που αφορούσαν τον έλεγχο του χρηματοπιστωτικού κυρίως τομέα ψηφίστηκαν και τα παρακάτω, τα οποία είχαν σκοπό να ενδυναμώσουν την Αμερικανική οικονομία μέσω των Δημοσίων επενδύσεων και της κρατικά επιδοτούμενης ανάπτυξης:
12 Μαΐου 1933 Agricultural Adjustment Act, με την οποία υποχρεωνόταν η κυβέρνηση να στηρίζει ενεργά το αγροτικό εισόδημα,
1934 National Industrial Recovery Act, με σκοπό την αύξηση των τιμών μέσω της στήριξης της Βιομηχανίας ύστερα από μια μεγάλη περίοδο αποπληθωρισμού, καθώς και με πολιτικές για την απελευθέρωση του εμπορίου, το οποίο μέχρι εκείνο τον καιρό βρισκόταν υπό τον έλεγχο πιο προστατευτικών πολιτικών,
Τέλος ψηφίστηκαν νομοθετικές παρεμβάσεις που είχαν σκοπό να αμβλύνουν - την πραγματική εκείνη την εποχή στις Η.Π.Α. - ανθρωπιστική κρίση και τα δικαιώματα στην εργασία:
6 Ιουλίου 1935 National Labor Relations Act, η οποία έδινε το δικαίωμα στους εργάτες να οργανώνονται σε συνδικάτα και να διαπραγματεύονται μισθούς.
14 Αυγούστου 1935 Social Security Act, με την οποία θεσπίστηκαν οικονομικές παροχές για διάφορες ευπαθείς ομάδες πληθυσμού όπως οι ηλικιωμένοι, οι οικογένειες με παιδιά και οι άνεργοι. Οι παροχές χρηματοδοτούνταν με φόρο στις μισθωτές υπηρεσίες.
25 Ιουνίου 1938 Fair Labor Standards Act, με την οποία θεσπιζόταν το κατώτερο ωρομίσθιο στα 25 cents και καθόριζε τις ώρες εργασίας στο όριο των 44 ανά εβδομάδα. Έθετε επίσης αυστηρότατους περιορισμούς στην παιδική εργασία.
Το 1935 ιδρύθηκε η Works Progress Administation (W.P.A.) η οποία χρηματοδοτήθηκε κατ΄ αρχήν με 4,88 δις $ για να απασχολήσει τους άνεργους και τους χαμηλών προσόντων εργάτες. Ασχολήθηκε με την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων, η αναδάσωση, η κατασκευή μεγάλων κτιρίων, τα απόβλητα, ο καθαρισμός και η ανασυγκρότηση παραγκουπόλεων κλπ. Λόγω της γιγάντωσης της ενεπλάκη σε πάμπολα σκάνδαλα, νεποτισμούς, πολιτικές παρεμβάσεις και διασπάθιση δημοσίου χρήματος ώστε το 1939 αναδιοργανώθηκε και εντάχθηκε στο Federal Works Agency. Υπολογίζεται ότι απασχολήθηκαν 8,5 εκ. εργαζόμενοι.
Οι σκοποί του New Deal
1. Χορήγηση επιδομάτων και πραγματοποίηση δημόσιων έργων για τη συγκράτηση των εισοδημάτων (Income maintenance program).
2. Εκτέλεση δημοσίων έργων για την τοπική περιφερειακή ανάπτυξη π.χ. Tennessee Valley Authority.
3. Κυβερνητική υπηρεσία με αποκλειστικό αντικείμενο την οικονομική ανάκαμψη (National Recovery Αdministration).
Τα αποτελέσματα του New Deal
Παρόλα τα παραπάνω μέτρα, η ύφεση επανήλθε το 1937 και κορυφώθηκε το 1938 όταν η ανεργία εκτοξεύθηκε στο 14,3% και στο 19,8% αντίστοιχα.
Ο Ρούσβελτ κατηγορούσε ανοικτά τις μεγάλες επιχειρήσεις ότι μάχονται τα σχέδια του και ότι αντιπαλεύουν το New Deal ακόμη και δημιουργώντας ζημιές ακόμη και στους ίδιους ισολογισμούς (μήπως σας θυμίζει κάτι αντίστοιχο σήμερα;).
Τελικά το 1938 ο Ρούσβελτ και εν όψει της παταγώδους αποτυχίας του New Deal αναγκάστηκε να αποσύρει τις "ιδέες" του.
Βέβαια την παρτίδα έσωσε η είσοδος των Η.Π.Α. στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο που εκτόξευσε τις ανάγκες σε πολεμικά εφόδια ακόμη όμως και τις εξαγωγές της προς τρίτες χώρες (π.χ. Lend - Lease Act 1941), καθιστώντας τις Η.Π.Α. παγκόσμιο κυρίαρχο. Να μην ξεχάσουμε και τις συνεχείς αποστολές πολεμικού υλικού προς την τότε U.S.S.R. του "συντρόφου" Στάλιν οι οποίες και έσωσαν την Σοβιετική Ένωση από την κατάρρευση, τα πρώτα χρόνια του πολέμου.
Συμπεράσματα
Συμπεράσματα
Με λίγα λόγια το New Deal, αποδείχθηκε εξωπραγματικό, ανεδαφικό και αναποτελεσματικό.
Εάν τα παραπάνω παραδείγματα σας θυμίζουν απόλυτα τον προεκλογικό και μετεκλογικό λόγο της συγκυβέρνησης των ΣυριζΑΝΕΛ, μάλλον έχετε απόλυτο δίκαιο. Είναι μια κάκιστη αντιγραφή.
Πηγές:
wikipedia
kathimerini
indiana.edu
britanicca
social security administration
u.s. department of labour
ourdocuments.gov
federal reserve system
Εάν τα παραπάνω παραδείγματα σας θυμίζουν απόλυτα τον προεκλογικό και μετεκλογικό λόγο της συγκυβέρνησης των ΣυριζΑΝΕΛ, μάλλον έχετε απόλυτο δίκαιο. Είναι μια κάκιστη αντιγραφή.
Πηγές:
wikipedia
kathimerini
indiana.edu
britanicca
social security administration
u.s. department of labour
ourdocuments.gov
federal reserve system
Υ.Γ.: Ο Γιάνης (με ένα νι) μας δίνει αφειδώς θέματα για να σχολιάσουμε και να γελάσουμε αφάνταστα, όπως ακριβώς γελούσε μαζί του χλευάζοντας τον ο Γάλλος Υπ.Οικ. Μ. Sapin, θα θέλαμε γι αυτόν τον λόγο και από βάθους καρδιάς να τον ευχαριστήσουμε,
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου