Κάντε μεταρρυθμίσεις.

Στη χθεσινή σύνοδο κορυφής αυτό που «μάθαμε», ήταν ότι οι Ευρωπαίοι  για μία ακόμη φορά επιμένουν να γίνουν μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να προχωρήσει η χρηματοδότηση της χώρας. Φυσικά εφ’ όσον υπάρχει σύγκλιση απόψεων, τουλάχιστον σύμφωνα με τα λεγόμενα του πρωθυπουργού, αλλά και του κυβερνητικού εκπροσώπου, θα πρέπει να περιμένει κανείς ότι οι «μεταρρυθμίσεις» θα ικανοποιούν αυτούς οι οποίοι τις επιζητούν και μάλιστα επίμονα, δηλαδή τους διεθνείς πιστωτές μας. Και μπορεί μέχρι τώρα να υπήρχε «δημιουργική ασάφεια», από εχθές όμως μάλλον υπάρχει, σχετική τουλάχιστον «σαφήνεια» και σύγκλιση απόψεων αναφορικά με τα παραπάνω. Ας δούμε λοιπόν μία από τις λεγόμενες «μεταρρυθμίσεις» τις οποίες ζητάνε επίμονα οι πιστωτές μας, και δεν είναι άλλη από την αλλαγή του ασφαλιστικού συστήματος.

Ο κ. Ρωμανιάς στα τέλη Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους είχε σχολιάσει στο Mega σχετικά ότι:

 «Τον Γενάρη και τον Φλεβάρη θεωρώ ότι δεν υπάρχει πρόβλημα για τις συντάξεις. Από τον Μάρτιο θα είναι σφιχτά για τις συντάξεις. Δεν έχω μιλήσει βεβαίως με τους υπηρεσιακούς παράγοντες, θα το κάνω φεύγοντας από εδώ. Θα βρούμε όμως λύση, θα το ρυθμίσουμε».

Για να τον «διορθώσει» ο κ. Στρατούλης λίγο αργότερα λέγοντας πως:

«Η κυβέρνηση η νέα που ανέλαβε και το υπουργείο των Κοινωνικών Ασφαλίσεων έχει διασφαλίσει μέχρι το τελευταίο ευρώ της σύνταξης του κάθε συνταξιούχου. Όχι μόνο για το Γενάρη και τον Φλεβάρη, και για τον Μάρτη και για τον Απρίλη και για τον Δεκέμβρη και για τις επόμενες χρονιές».

Ενώ στα μέσα Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, πάλι ο κ. Ρωμανιάς είχε πει στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ, ότι θα χρειαστούν περίπου 6 δισ. ευρώ προκειμένου να καταβληθούν 400.000 κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ.

Λίγες μέρες αργότερα επανήλθε, με μια πρόταση την οποία και υπέβαλε προς συζήτηση στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Ημερησία»:

Θα προβλέπει μεταβατική περίοδο, δηλαδή θα ισχύσει είτε για όσους είναι ηλικίας κάτω των 45 - 50 ετών, είτε για όσους έχουν λιγότερα από 25 χρόνια ασφάλισης (για τους υπόλοιπους θα εξακολουθήσουν να ισχύουν οι σημερινές προϋποθέσεις). «Μπορεί να εξασφαλίζουμε, επί του παρόντος, ρευστότητα για την καταβολή των συντάξεων, όμως, τα αποθεματικά των ταμείων έχουν σχεδόν μηδενιστεί... το σημερινό σύστημα έχει εξαντλήσει τα όριά του και το μέλλον της κοινωνικής ασφάλισης είναι κατάμαυρο», δήλωσε ο Γ. Ρωμανιάς στον ραδιοφωνικό σταθμό «Αθήνα 9,84» προτείνοντας την εφαρμογή του συστήματος Beveridge (καθολικότητα ελάχιστων παροχών μέσω της φορολογίας, όπως ισχύει στη Σκανδιναβία και τη Μεγάλη Βρετανία) αντί του συστήματος Bismarck (παροχές με βάση τις εισφορές και την τριμερή χρηματοδότηση, όπως εφαρμόζεται στις άλλες χώρες της Ευρώπης).

Στο πλαίσιο αυτό, όπως είπε:

·         Θα καταργηθούν οι (διαφορετικές από Ταμείο σε Ταμείο) ασφαλιστικές εισφορές και θα αντικατασταθούν με ένα μικρό ποσοστό επιπλέον φορολόγησης στον φόρο εισοδήματος, περιορίζοντας ακόμη και κατά 50% σε ορισμένες περιπτώσεις την επιβάρυνση.

·          Θα ισχύει ενιαίο Ασφαλιστικό, με τις ίδιες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, τα ίδια όρια ηλικίας, και τις ίδιες συντάξεις.

·       Τα ασφαλιστικά ταμεία θα μετατραπούν σε αποκεντρωμένες κρατικές υπηρεσίες.

Μετά από όλα αυτά και έχοντας υπ όψιν τα παραπάνω σχετικά με τα χρήματα που χρειάζονται για την καταβολή των νέων συντάξεων και εφ άπαξ, (περίπου 6 δις) παραθέτουμε ένα πίνακα με το ποσό σύνταξης, με βάση την ηλικία για το μήνα Φεβρουάριο του 2015.

Πίνακας 1

Συντάξεις Φεβρουαρίου 2015
Ηλικία	Πλήθος Συνταξιούχων	Πλήθος ανά ηλικία (Προοδευτικό)	Συνολικό Ποσό	Συνολικό Ποσό ανα ηλικία (Προοδευτικό)
<=25	27,851	27,851	11,310,400	11,310,400
26-50	77,933	105,784	54,607,607	65,918,007
51-55	91,894	197,678	86,162,020	152,080,027
56-60	187,501	385,179	200,995,321	353,075,348
61-65	318,473	703,652	356,933,053	710,008,401
66-70	434,302	1,137,954	435,082,779	1,145,091,180
71-75	403,565	1,541,519	351,444,797	1,496,535,977
76-80	441,102	1,982,621	354,301,839	1,850,837,816
81-85	371,369	2,353,990	277,486,937	2,128,324,753
86-90	216,544	2,570,534	155,424,621	2,283,749,374
91-95	69,688	2,640,222	49,651,399	2,333,400,773
>95	16,478	2,656,700	11,237,598	2,344,638,371
Απρ/ιστη	949		529,451
ΣΥΝΟΛΟ	2,657,649		2,345,167,822	2,345,167,822

Πηγή: ΗΔΙΚΑ

Ένα σημείο που προκαλεί εντύπωση και έχει αναφερθεί πολλάκις, είναι το γεγονός των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Σίγουρα μέσα στους 700 χιλιάδες περίπου συνταξιούχους με ηλικία κάτω των 65 ετών, υπάρχουν και άνθρωποι που ορθώς πήραν σύναξη, αλλά είναι εξίσου σίγουρο ότι αυτοί δεν αποτελούν παρά μια μικρή μειοψηφία, συγκριτικά με τους συναδέλφους τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως φαίνεται στον πίνακα 2, υπάρχουν περίπου 760 χιλιάδες συνταξιούχοι, που παίρνουν από 1.000€ έως και 2.000€ σύνταξη, δηλαδή περίπου το 38% του συνόλου των συντάξεων γήρατος, ενώ στην ίδια κατηγορία ποσού (1.000€ έως και 2.000€), υπάρχουν 60 χιλιάδες περίπου συντάξεις θανάτου, δηλαδή το 15% του συνόλου της κατηγορίας αυτής. Επιπλέον υπάρχουν και περίπου 50 χιλ. συντάξεις θανάτου και γήρατος, οι οποίες ξεκινούν από 2.000€ έως και πάνω από 4.000€, με το συντριπτικά μεγαλύτερο αριθμό τους, να κυμαίνεται μεταξύ των 2000€ έως 3000€. 

Πίνακας 2

Συντάξεις γήρατος και θανάτου Φεβρουάριος 2015
Εύρος Ποσού	Γήρατος	Γήρατος Πορδευτικά	Θανάτου	Θανάτου προοδευτικά
0-300	69,173	69,173	46,207	46,207
300-400	162,113	231,286	23000	69,207
400-500	214,046	445,332	29,213	98,420
500-600	184,811	630,143	57,162	155,582
600-700	186,643	816,786	66,587	222,169
700-800	191,456	1,008,242	73,081	295,250
800-900	106,631	1,114,873	24,105	319,355
900-1.000	96,699	1,211,572	21,117	340,472
1.000-1.500	469,210	1,680,782	52,863	393,335
1.500-2.000	295,022	1,975,804	7,471	400,806
2.000-2.500	37,144	2,012,948	778	401,584
2.500-3.000	8,820	2,021,768	282	401,866
3.000-3.500	1,427	2,023,195	24	401,890
3.500-4.000	749	2,023,944	7	401,897
>4.000	239		5
ΣΥΝΟΛΟ	2,024,183	2,024,183	401,902	401,902

          Πηγή: ΗΔΙΚΑ

Τέλος στον πίνακα 3 βλέπουμε τον αριθμό των συντάξεων ανά συνταξιούχο, καθώς και το πόσοι λαμβάνουν τον αντίστοιχο αριθμό συντάξεων. Όπως φαίνεται στον πίνακα, υπάρχουν περίπου 400 χιλιάδες συνταξιούχοι που παίρνουν πάνω από 3 συντάξεις, ενώ κάποιοι φτάνουν να παίρνουν μέχρι και 10.

Πίνακας 3

Φεβρουάριος 2015
Αριθμός Καταβαλλόμενων Συντάξεων	Συνταξιούχοι
10	4
9	7
8	48
7	358
6	4,589
5	14,058
4	59,524
3	333,947
2	949,821
1	1,295,293
ΣΥΝΟΛΟ	2,657,649

     Πηγή: ΗΔΙΚΑ

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας κεφάλαιο της 6^ης Ιουνίου του 2014, πηγές του υπουργείου εργασίας τις οποίες επικαλείται η εφημερίδα αναφέρουν:

«Τα χρήματα που εισέπραξαν τα ασφαλιστικά ταμεία από τον κρατικό Προϋπολογισμό εδώ και δεκαπέντε χρόνια ανέρχονται σε 199,7 δισ. ευρώ». Το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου στα 2/3 του δημόσιου χρέους της Ελλάδας σήμερα. Η επιβάρυνση του δημόσιου χρέους από τις συνταξιοδοτικές δαπάνες έγινε μέσω ολοένα και μεγαλύτερων ελλειμμάτων της γενικής κυβέρνησης, τα οποία χρηματοδοτούνταν με ολοένα και πιο ακριβό ξένο δανεισμό».

Μετά από όλα τα παραπάνω στοιχεία που παραθέτουμε στο παρόν άρθρο, κατά τη γνώμη μας το ασφαλιστικό αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η χώρα. Είναι λοιπόν λογικό να θεωρούμε ότι και για τους ξένους δανειστές μας, αποτελεί προτεραιότητα η αντιμετώπισή του. Το μοντέλο Beveridge που προτείνει ο κ. Ρωμανιάς, σίγουρα αποτελεί μια πολύ καλή βάση για την επίλυση του προβλήματος, έστω σταδιακά, όπως αναφέρει και ο ίδιος. Παράλληλα όμως θα πρέπει σίγουρα να γίνουν και περικοπές αρχίζοντας από τις πολύ υψηλές συντάξεις, (αλλά και τις πολλές συντάξεις σε ένα συνταξιούχο), προκειμένου να μειωθεί και η κρατική συνεισφορά, η οποία ακόμα και μετά από αλλεπάλληλες μειώσεις τα τελευταία χρόνια, φτάνει περίπου τα 11δις σύμφωνα με τον πρώην υπουργό εργασίας κ. Βρούτση.

Για το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι ξεκάθαρα υπεύθυνες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, οι οποίες μη θέλοντας να μειώσουν το δημόσιο τομέα και να ενοχλήσουν την «πελατειακή» τους βάση, απλά έδιναν πρόωρες συνταξιοδοτήσεις με παχυλά εφ’ άπαξ, (όπως στην περίπτωση του ΟΛΠ), μεταθέτοντας το πρόβλημα στο μέλλον. Το πρόβλημα όμως παραμένει, επανέρχεται και για να αντιμετωπιστεί, θα πρέπει η σημερινή κυβέρνηση να ξεφύγει από τις παλαιοκομματικές αγκυλώσεις της, και να προχωρήσει πέραν της συζήτησης και υλοποίησης μέτρων στη βάση των προτάσεων του κ. Ρωμανιά και σε ιδιωτικοποιήσεις.

Τα οφέλη από μια τέτοια κίνηση θα είναι και άμεσα (χρήματα από την πώληση/αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας), και έμμεσα επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές από αύξηση επενδύσεων μετά τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος στη χώρα. Με τον τρόπο αυτό, της ανάπτυξης μέσω του ιδιωτικού τομέα την οικονομίας και των ιδιωτικών επενδύσεων, θα διασφαλιστεί και η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα για τις νεότερες γενεές, οι οποίες για την ώρα είναι αμφίβολο αν θα πάρουν ποτέ σύνταξη.