Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2014

Θα πάμε σε εκλογές για τον ΠτΔ; Η ψήφος εμπιστοσύνης δίνει μικρή παράταση στο μεγάλο ερώτημα

Ειρήσθω εν παρόδω και προς επίρρωση της προηγούμενης ανάρτησης μου, παραθέτω και την άποψη δύο αναλυτών, όπως τις έχει δημοσιεύσει στη Ναυτεμπορική ο Βασ. Κωστούλας.

Joan Hoey
Αναλύτρια - Συντάκτρια, Ελλάδα
The Economist Intelligence Unit
Λονδίνο

- Διατηρούμε την αρχική μας πρόβλεψη ότι ο δικομματικός κυβερνητικός συνασπισμός στην Ελλάδα θα διαλυθεί πρόωρα και η χώρα θα οδηγηθεί σε νέες εκλογές, με πιθανότερο σταθμό την εκλογή του ΠτΔ. Ωστόσο, η πιθανότητα να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο αυξάνεται στον βαθμό που τους επόμενους μήνες θα υπάρχουν θετικές ειδήσεις γύρω από την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την αναδιάρθρωση του χρέους.
- Σημαντικό παράγοντα αποτελεί το γεγονός ότι δεν καταγράφεται οχλοβοή υπέρ των πρόωρων εκλογών από έναν λαό ο οποίος έχει κουραστεί με την πολιτική και τους πολιτικούς. Μέσα από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει ότι είναι μικρή η διαφορά ανάμεσα σε εκείνους που επιθυμούν και σε εκείνους που δεν επιθυμούν πρόωρες εκλογές.
- Μετά την παρατεταμένη οικονομική ύφεση και εν μέσω έντονης κοινωνικής δυσαρέσκειας, αν διεξάγονταν σήμερα εκλογές, ο αριστερός ΣΥΡΙΖΑ θα κέρδιζε την κεντροδεξιά ΝΔ σε γενικές γραμμές με ένα εύρος από 2,5 έως 8 μονάδες. Ωστόσο, αυτό το προβάδισμα μπορεί να υποχωρήσει σε έναν βαθμό, αν η κυβέρνηση τηρήσει τις υποσχέσεις για περικοπές φόρων και ελάφρυνση του χρέους.
- Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι τα επίπεδα υποστήριξης του ΣΥΡΙΖΑ, όπως προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις, έχουν μειωθεί σε σύγκριση με τις επιδόσεις στις γενικές εκλογές 2012 και στις ευρωεκλογές 2014. Αυτό σημαίνει ότι αποτυγχάνει να πείσει αρκετούς ψηφοφόρους πως αποτελεί ένα αξιόπιστο εναλλακτικό κόμμα διακυβέρνησης. Η ομιλία του ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη είναι αδύνατο να έχει πείσει τους σκεπτικιστές -βρίσκονται ακόμη και ανάμεσα σε εκείνους οι οποίοι αντιτίθενται στον κυβερνητικό συνασπισμό- για την ικανότητα του κόμματος να κυβερνήσει και να διαχειριστεί την οικονομία.
- Αν γίνονταν σήμερα εκλογές και ο ΣΥΡΙΖΑ ερχόταν πρώτο κόμμα, θα δυσκολευόταν να σχηματίσει κυβέρνηση λόγω της σαφούς έλλειψης κυβερνητικών εταίρων. Αν όμως η ΝΔ κατάφερνε να προπορευτεί του ΣΥΡΙΖΑ έστω και οριακά, μία άλλη κυβέρνηση με κορμό τη ΝΔ θα ήταν το πιο πιθανό σενάριο.
- Στην περίπτωση που θα σχημάτιζε νέα κυβέρνηση η ΝΔ, θα σημειώνονταν μικρές αλλαγές σε όρους οικονομικής πολιτικής, αν και αναμένουμε κοσμογονικές αλλαγές στην «ιδιοκτησία» και τον συντονισμό του μεταρρυθμιστικού προγράμματος.
- Στην περίπτωση που θα σχημάτιζε κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ, που δεν αποτελεί το βασικό μας σενάριο, θα ήταν εκτεταμένες οι συνέπειες στην περαιτέρω εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος, εν μέσω τρομακτικής αβεβαιότητας η οποία πιθανότατα θα κατέληγε σε μία άμεση δυσμενή αντίδραση της αγοράς, που θα εκφραζόταν σε μία άνοδο των αποδόσεων του δημόσιου χρέους της Ελλάδας και σε πιθανές αρνητικές επιπτώσεις για το ευρώ.  Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος μία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, αν και δεν είναι το βασικό μας σενάριο.


Νίκος Μαραντζίδης
αναπλ. Καθηγητής
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Θεσσαλονίκη

- Πιθανότατα οδηγούμαστε σε εθνικές εκλογές κατά την εκλογή ΠτΔ, αν δεν μπορέσει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία να συγκεντρώσει τις 180 ψήφους που απαιτούνται. Ας είμαστε υπομονετικοί, αλλά αυτήν τη στιγμή προβάλλει προβληματικό το σενάριο να συγκεντρωθούν τα κουκιά για την εκλογή ΠτΔ.
- Η πρωτοβουλία για τη ψήφο εμπιστοσύνης συνδέεται προφανώς με το γεγονός ότι υπάρχει μία υποβόσκουσα ή και ανοιχτή αμφισβήτηση σε βάρος της κυβέρνησης. Η κίνηση αυτή είναι εύλογη, καθώς συσπειρώνει τις κοινοβουλευτικές ομάδες των κυβερνώντων κομμάτων και πετάει το γάντι στους διαφωνούντες.
- Η φθίνουσα εικόνα της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα έχει αντίκτυπο στη ψυχολογία -όχι μόνο των ψηφοφόρων και των πολιτών αλλά- των ίδιων των βουλευτών της κυβέρνησης του συνασπισμού, οι οποίοι βλέπουν ότι αυτή η κυβέρνηση δυσκολεύεται να σταθεί. Βεβαίως, πολλούς από εκείνους, η δυσκολία επανεκλογής τούς κάνει να βλέπουν την εκλογή ΠτΔ ως μία ανάσα χρόνου, μία παράταση.
- Η κοινή γνώμη εμφανίζεται για πρώτη φορά διχασμένη ως προς την επιθυμία για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Έως τώρα μία σαφής πλειοψηφία τασσόταν κατά τη συγκεκριμένης εκδοχής, ανεξαρτήτως της κομματικής επιλογής της. Σε αυτό συντελεί και το γεγονός ότι το 2009 έσπασε το ταμπού των εκλογών με αφορμή τον ΠτΔ, λόγω της στάσης της -τότε- αξιωματικής αντιπολίτευσης.
- Από τη μία πλευρά, οι επιλογές των εταίρων της χώρας έχουν έναν ρεαλισμό και εν προκειμένω σίγουρα λαμβάνουν υπόψη τη διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα. Από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι έχουν δείξει ότι είναι απολύτως σαφείς ως προς τους στόχους και τις υποχρεώσεις του προγράμματος. Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς με σιγουριά για τη στάση που θα τηρήσουν το αμέσως επόμενο διάστημα.
- Είναι βέβαιο ότι οι εταίροι επικοινωνούν καλύτερα με την υπάρχουσα κυβέρνηση. Ωστόσο, ας θυμηθούμε την περίοδο κατά την οποία αξιωματική αντιπολίτευση ήταν η ΝΔ και τασσόταν επίσης κατά του Μνημονίου. Όταν ανήλθε στη διακυβέρνηση βρέθηκε μία κοινή φόρμα επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών. Αναμφίβολα, αυτήν τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να βρίσκεται σε πολύ μακρινή απόσταση από τις ηγεσίες της Ευρώπης. Τι ακριβώς θα γίνει σε μία αντίστοιχη περίπτωση; Θα πρέπει να το δούμε.
- Η θεωρία των «καλών νέων» τα οποία θα βοηθούσαν σε αυτήν τη φάση την κυβέρνηση είναι λίγο σχετική. Συχνά οι κυβερνητικοί κύκλοι προσδιορίζονται από ένα ευρύτερο κλίμα κι έτσι τα «καλά νέα» μπορεί να εκλαμβάνονται ως κακά ή απλώς ουδέτερα. Το ερώτημα είναι αν η κυβέρνηση μπορεί να βρει -όχι καλά νέα αλλά- τα εργαλεία εκείνα που θα αλλάξουν τη διάθεση της κοινής γνώμης. Δύσκολη η απάντηση. Σίγουρα, πάντως, αν η κυβέρνηση καταφέρει να εκλέξει ΠτΔ, θα πρόκειται για μία πολύ μεγάλη επιτυχία για εκείνη, η οποία θα λειτουργήσει ως η αρχή μιας πορείας αντιστροφής του κλίματος.
- Για άλλη μία φορά ο θεσμός γίνεται κουρελόχαρτο. Η φιλοσοφία του Συντάγματος γύρω από την εκλογή του ΠτΔ προβλέπει την προσφυγή σε εθνικές εκλογές μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και επειδή δεν μπορεί να διαμορφωθεί μία συναίνεση στο πρόσωπο. Ξεχνάμε επίσης ότι όποιος παίρνει αυτόν τον ολισθηρό δρόμο στη συνέχεια το πληρώνει. Άραγε ποιος μπορεί σήμερα από το ΠΑΣΟΚ να επικαλεστεί τη θεσμική βαρύτητα της διαδικασίας; Η πρώτη απάντηση θα είναι «μα κι εσείς το κάνατε».
- Μία από τις παθογένειες της ελληνικής πολιτικής είναι ότι προβαίνει σε πολλούς τακτικισμούς. Υπάρχουν πραγματικά μαέστροι της τακτικής, αλλά στο τέλος χάνεται το τελικό διακύβευμα. Οι Αγγλοσάξωνες διαχωρίζουν τα politics από το policy. Στην Ελλάδα είμαστε πλήρεις από politics, αλλά υστερούμε σε policy.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου