Σε μια πρόσφατη συνέντευξη του, σε εφημερίδα των Αθηνών, ο υπουργός ενέργειας και ανάπτυξης της Ελλάδας, Παναγιώτης Λαφαζάνης, δήλωσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μάχη ζωής ή θανάτου ενάντια στα «νεοαποικιακά ξένα κέντρα».
«Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μάχη ζωής ή θανάτου ενάντια σε νεοαποικιακά ξένα κέντρα και δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία μαζί τους εάν η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να απειλήσει πραγματικά τα βασικά οικονομικά, πολιτικά και γεωστρατηγικά τους συμφέροντα», είπε.
Τέτοιου είδους ρητορική, ωστόσο, δεν είναι ασυνήθιστη στην Ελλάδα και εξηγεί γιατί η χώρα δυσκολεύεται να προχωρήσει στην λύση των οικονομικών της προβλημάτων. Από την πρώτη κιόλας μέρα της, στην εξουσία, η ακροαριστερή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα προσπαθεί επανειλημμένα να θέσει την πολιτική συζήτηση στην Ελλάδα σε ένα πλαίσιο σύγκρουσης μεταξύ «ξένων κέντρων» εξουσίας και της «πατρίδας» και όχι ως μια σύγκρουση μεταξύ διαφορετικών κοσμοθεωριών ή οικονομικών φιλοσοφιών.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές, κυρίως με τη Γερμανία, δεν αφορούν τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, την ικανότητά της Ελλάδας να αποπληρώσει τα δάνεια της, ή κάτι παρόμοιο. Αντίθετα τα προγράμματα διάσωσης είναι μια προσπάθεια να εκμεταλλευτούν οι δανειστές την Ελλάδα για φαύλους σκοπούς. Σε ένα πρόσφατα δημοσιευμένο βιβλίο του μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς με τίτλο «Οι αποικίες χρέους» "αποκαλύπτει" ένα σατανικό σχέδιο της Γερμανίας με σκοπό να υποτάξει την Ελλάδα. Το σχέδιο αυτό, σύμφωνα με τον κ Κοτζιά, περιλαμβάνει την μετατροπή της Ελλάδας σε «αποικία χρέους», έτσι ώστε οι Γερμανοί να μπορούν να αποκτήσουν τον πλούτο της Ελλάδας. «Ακριβώς όπως κάτω από τη ναζιστική κατοχή», γράφει o κος Κοτζιάς, «η Γερμανία στοχεύει στον έλεγχο του ορυκτού πλούτου της χώρας.».
Εάν λοιπόν η οικονομική μεταρρύθμιση είναι η αποικιοκρατία με άλλο όνομα, συνάγεται από αυτή τη ρητορική, ότι η αντίθεση με την αδράνεια του ΣΥΡΙΖΑ για μεταρρυθμίσεις έχει αυτόματα προδοτικό χαρακτήρα. Ο κ. Λαφαζάνης καταγγέλλει την αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ ως την «πέμπτη φάλαγγα» που προωθεί τα συμφέροντα των «ξένων κέντρων». Ενώ ο κ. Κοτζιάς στο βιβλίο του κατηγορεί τις ελληνικές πολιτικές δυνάμεις που στήριξαν τις συμφωνίες διάσωσης της, ότι ενεργούν ως υπηρέτες των ξένων δυνάμεων, κυρίως του Βερολίνου.
Πρόσφατα η κυβέρνηση με διαρροή της χαρακτήρισε «μεθοδικά προγραμματισμένη» διεθνή εκστρατεία τις κριτικές που φιλοξενούσαν τα διεθνή ΜΜΕ σε βάρος του αμφιλεγόμενου Υπουργού Οικονομικών Γιάννη Βαρουφάκη. Σε μια πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή μάλιστα, ο κ Τσίπρας προκάλεσε την αντιπολίτευση: «Είσαστε με την [Γερμανίδα Καγκελάριο Angela] Merkel ή με την Ελλάδα».
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο που έχει επιλέξει η Αθήνα την προσεγγίσει την ζήτηση για την οικονομική κατάσταση της χώρας με το διεθνές κοινό. Στο εξωτερικό, ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει ως κύριο ζήτημα τη δημοσιονομική λιτότητα έναντι της ανάπτυξης, και το κόμμα του παρουσιάζεται ως ο εκπρόσωπος της δημοκρατικά εκφρασμένης απογοήτευσης του Ελληνικού λαού, από το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα διάσωσης που έχει επιβληθεί.
Αλλά εντός των συνόρων, η ρητορική που απευθύνεται στο εγχώριο κοινό ωστόσο, είναι όλο και λιγότερο δημοκρατική. Εκεί ο ΣΥΡΙΖΑ αναπτύσσει ένα αυταρχικό αφήγημα σύμφωνα με το οποίο η χώρα έχει εμπλακεί σε μια τιτάνια μάχη ενάντια στις σκοτεινές δυνάμεις του διεθνούς καπιταλισμού και των εγχώριων υπηρετών της. Αυτός ο συνδυασμός του αυταρχισμού με τον εθνικισμό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη διατήρηση της υψηλής δημοτικότητας της κυβέρνησης, παρά τον αυξανόμενο κίνδυνο ο ΣΥΡΙΖΑ να προκαλέσει μια ανεπιθύμητη έξοδο της χώρας από το ευρώ. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την ικανότητα να χειριστεί με αριστοτεχνικό τρόπο τη συλλογική νοοτροπία στην Ελλάδα, όπου οι θεωρίες συνωμοσίας και τα συναισθήματα της θυματοποίησης αφθονούν.
Με την πολιτική «μαζί μας και εναντίον τους» ο ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθεί να κλείσει οποιαδήποτε συζήτηση που αφορά τους παράγοντες που συνδέονται με την ασθενικές οικονομικές επιδόσεις στην Ελλάδα: έλλειψη ανταγωνιστικότητας, χαμηλή παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα, κακή δημόσια παιδεία, διεφθαρμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, πελατειακές σχέσεις, δυσλειτουργική δικαιοσύνη, γραφειοκρατία, άκαμπτες αγορές εργασίας και μη ρεαλιστικό συνταξιοδοτικό σύστημα. «Αυτό που είναι εξαιρετικά επικίνδυνο σε αυτή την αφήγηση,» υποστηρίζει ο συγγραφέας Νίκου Δήμου, «είναι ότι όποιος βλέπει τα πράγματα διαφορετικά, θεωρείται ότι δεν είναι πραγματικός Έλληνας, αλλά ένα ανδρείκελο των ξένων δυνάμεων».
Ο Κώστας Λάβδας, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Tufts, θεωρεί ότι αυτό αποτελεί το πραγματικό πρόβλημα τόσο για τις δημόσιες συζητήσεις όσο και για τις πολιτικές επιλογές Αναζητώντας εξωτερικούς και εσωτερικούς «εχθρούς του λαού», η χώρα οπισθοδρομεί στην εθνικιστική και αυταρχική πολιτική κουλτούρα που υπήρχε πριν από την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση, αυτοπαγιδεύεται και περιορίζει τις πολιτικές της επιλογές. Κάθε φορά που υπάρχουν δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις, ακολουθούν νέες μαξιμαλιστικές υποσχέσεις προς το εσωτερικό της χώρας. Το αποτέλεσμα είναι ότι η κυβέρνηση καθιστά ολοένα και πιο δύσκολο για την ίδια να επιτευχθεί μια συμφωνία.
Την ίδια ώρα, η Νέα Δημοκρατία ως αξιωματική αντιπολίτευση δεν μπόρεσε να αρθρώσει μια εναλλακτική αφήγηση. Όπως αναφέρει ο Γιώργος Μπήτρος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Η αντιπολίτευση δεν έχει καταφέρει να πλαισιώσει το ζήτημα με όρους ρητορικής που αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα της κατάστασης: Ως σύγκρουση δηλαδή μεταξύ των μεταρρυθμιστών και αντι-μεταρρυθμιστών, μεταξύ εκείνων που θέλουν την Ελλάδα να αναπτύξει επιχειρηματική δημιουργικότητα και εκείνους που θέλουν να κρατήσουν τους επιχειρηματίες υπόδουλους στον ισχυρό κρατικό παρεμβατισμό».
Ο παραγκωνισμός του κ. Βαρουφάκη από τις διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές έχει πυροδοτήσει νέα αισιοδοξία μεταξύ ορισμένων αναλυτών ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί τώρα να είναι έτοιμος να καταλήξει σε συμφωνία για να αποφύγει τη χρεοκοπία. Ίσως. Ή θα μπορούσε να αποδειχθεί μία ακόμη κίνηση τακτικής καθυστέρησης. Ό, τι και να συμβεί όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει βλάψει την ποιότητα των οικονομικών και πολιτικών συζητήσεων στην Ελλάδα με τρόπους που θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου