Δευτέρα 8 Ιουνίου 2015

Charlemagne, Economist: To χρονικό ενός αγώνα.....Αγωνιώντας μήπως μια βραχυπρόθεσμη λύση για την Ελλάδα θα κρύψει τα μακροπρόθεσμα προβλήματα

Από την ανάληψη της εξουσίας, τον Ιανουάριο, από την ριζοσπαστική αριστερή κυβέρνηση, η Ελλάδα υπήρξε υπόδειγμα αστάθειας και έλλειψης συνοχής. Ωστόσο, ένα από τα μηνύματά του ήταν αξιοθαύμαστα συνεπή ήταν ότι τα προβλήματα της Ελλάδας ανήκουν σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων μηνών οι πιστωτές της Ελλάδας έχουν συνηθίσει στις ανιαρές και κουραστικά τζογαδόρικες, μεγαλοπρεπείς διακηρύξεις της κομπανίας του Αλέξη Τσίπρα και των ακολούθων του. Αλλά, καθώς οι συζητήσεις τους με τους Έλληνες έχουν προσεγγίσει ένα κρίσιμο σημείο, αυτό είναι μια κάτι που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη.

Αποκλεισμένη από τις κεφαλαιαγορές, η Ελλάδα, χρειάζεται τα χρήματα χρήματα του προγράμματος διάσωσης για να παραμείνει στη ζωή. Σε αντάλλαγμα οι πιστωτές της ζητούν τις μεταρρυθμίσεις και τις περικοπές του προϋπολογισμού που έχουν σχεδιάσει, σύμφωνα με τη δική τους οπτική, ώστε να τεθούν τα οικονομικά της Ελλάδας σε μια στέρεη βάση.  H κυβέρνηση toy ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη για να απορρίψει τη λιτότητα, άρχισε τις διαπραγματεύσεις με χαμόγελα και καλές προθέσεις. Ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο υπουργός Οικονομικών, περιόδευσε στην Ευρώπη για να εξηγήσει ότι η ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να λειτουργήσει προς όφελος όλων, εάν και μόνο οι ηγέτες της εγκατέλειπαν την αυτοκαταστροφική εμμονή τους για λιτότητα.  Αλλά, καθώς το κλίμα βάρυνε και οι συνομιλίες δεν οδηγούν πουθενά, το μήνυμα έχει ξεθωριάσει και έγινε πιο μουντό. Σε ένα άρθρο στο οποίο περιέγραφε την άποψη, του στην εφημερίδα  Le Monde, αυτή την εβδομάδα ο κ Τσίπρας δήλωσε ότι η στρατηγική που υιοθετήθηκε από τους πιστωτές στην Ελλάδα κινδύνευε «να διασπάσει και να διαιρέσει της ζώνη του ευρώ, και, κατά συνέπεια, την ΕΕ». Όσοι επιθυμούν να διατηρήσουν την προσέγγιση αυτή, ανέφερε, θα πρέπει να ξαναδιαβάσουν το μυθιστόρημα του Χέμινγουεϊ «Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα», ένα βάναυσο απολογισμό του ισπανικού εμφυλίου πολέμου.

Είναι κατανοητό για τον ηγέτη μιας χώρας που κοιτάζει προς την άβυσσο να βλέπει αποκαλυπτικές εικόνες.  Αλλά οι αποκομμένες προτάσεις του Χέμινγουεϊ δεν είναι αρκετές για συλλάβεις τον παραλογισμό που έχει σημειώσει το τελευταίο επεισόδιο του ελληνικού δράματος.  Ένας καλύτερος οδηγός είναι σίγουρα ο Κάφκα. Για τους Έλληνες, που συνάντησαν τα απόρθητα «θεσμικά όργανα», που μοιάζουν φαινομενικά αδιαπέραστα για λόγους που απαντούν μόνο στους δικούς τους μυστηριώδεις νόμους και μοιάζουν με τη γραφειοκρατία που σπάει το πνεύμα του Josef K στη «Δίκη».  Ο  Ευκλείδης Τσακαλώτος, ένας ανώτερος Έλληνας διαπραγματευτής που έχει μαρξιστικό υπόβαθρο, παρομοιάζει τη ρομποτική επιμονή των πιστωτών σχετικά με για τη μείωση της ζήτησης, που σκοτώνει τη μεταρρύθμιση της απασχόλησης, ως αρτηριοσκληρωτική αδιαλλαξία της Σοβιετικής εποχής.

Για τους εταίρους της Ευρωζώνης, αντίθετα, η εμπειρία να ασχολούνται με τον Τσίπρα και τον Βαρουφάκη, μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων με περισσότερο ή λιγότερο εύκαμπτες κυβερνήσεις, υπενθυμίζει το σοκ στο οποίο παραδόθηκε η οικογένεια του Γκρέγκορ Σάμσα στη «Μεταμόρφωση».  Νομίζουν ότι μια μέρα θα ξυπνήσουν για να βρουν τους εργατικούς γιους τους, για ένα ανεξήγητο λόγο, να έχουν μεταμορφωθεί σε φρικτά έντομα, των οποίων οι προσπάθειες να επικοινωνήσουν φτάνουν στα'αυτιά τους ως ακατανόητα ξεφωνητά και κραυγές.  Καμιά προσπάθεια να φιλοξενήσουν αυτά τα πλάσματα δεν πετυχαίνει, τελικά μόνο η απέλαση ή ο θάνατος τους μπορεί να δώσει λύση.

Με λίγη τύχη, η Ελλάδα μπορεί να αποφύγει αυτή την μοίρα. Στις 3 Ιουνίου, με τα αποθεματικά Ελλάδα να μειώνονται δραματικά, ο κ Τσίπρας πέταξε στις Βρυξέλλες, όπου του παρουσιάστηκε το αναλυτικό πλάνο των μεταρρυθμίσεων, το οποίο σχεδιάστηκε από τους τρεις θεσμούς που εποπτεύουν το πρόγραμμα διάσωσης. Η συμφωνία του κ Τσίπρα, καθώς και η εφαρμογή των μέτρων από την Ελλάδα, θα απελευθερώσει τα αναγκαία κεφάλαια για τη χώρα ώστε να παραμείνει ζωντανή. Αλλά αυτό θα απαιτούσε επώδυνες Ελληνική παραχωρήσεις, ιδιαίτερα στις συντάξεις, τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ορκιστεί να προστατεύσει.  Η συνάντηση έληξε χωρίς συμφωνία, οι συνομιλίες θα συνεχιστούν.

Η οριστική απόρριψη του σχεδίου, θα μπορούσε να σημάνει καταστροφή για την Ελλάδα, οι καταθέσεις θα έφευγαν από τις τράπεζες  και η ΕΚΤ θα μείωνε τη στήριξη ρευστότητας. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσαν να σημάνουν ελέγχο στην κίνηση κεφαλαίων, δηλαδή το πρώτο βήμα σε ένα δρόμο που θα μπορούσε να οδηγήσει πίσω στη δραχμή. Έχει γίνει της μόδας μεταξύ ορισμένων πολιτικών της ευρωζώνης να δείχνουν ότι μια ελληνική έξοδος από το ευρώ θα ήταν διαχειρίσιμη. Αλλά αυτός ο  εφησυχασμός δεν γίνεται αποδεκτός από τον ΟΟΣΑ, ο οποίος έχει προειδοποιήσει ότι η μη επίλυση των προβλημάτων στην Ελλάδα θα μπορούσε να βλάψει την ανάπτυξη και να θέτει σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά των άλλων μελών της ευρωζώνης. Οι Αμερικανοί έχουν αρχίσει να εκφράζουν τις ανησυχίες τους.  Μια πρώτη συμφωνία μέσα στην επόμενη εβδομάδα τώρα φαίνεται πολύ πιθανή, αν και πολλά εμπόδια θα παραμένουν, όπως η κύρωση της σε δύσκολα κοινοβούλια, όπως το Bundestag. Ο κ Τσίπρας θα αντιμετωπίσει επίσης αντιστάσεις στη χώρα του, εάν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ οσμιστούν συνθηκολόγηση.

Αλλά η επιχειρηματολογία γύρω από την επίλυση της κρίσης ρευστότητας της Ελλάδας έχει καταστήσει δύσκολη την εστίαση στις μεγαλύτερες προκλήσεις όπως η βιωσιμότητα του συσσωρευμένου χρέους της, το οποίο φτάνει στο 180% του ΑΕΠ και είναι πολύ μεγαλύτερο από ότι ήταν ποτέ γραφτό να γίνει. Ένα τρίτο πρόγραμμα διάσωσης θα μπορούσε να αποτελέσει ένα νεύμα προς την κατεύθυνση αυτή, για παράδειγμα, την περαιτέρω επέκταση των ληξιπρόθεσμων χρεών. Αλλά δεν υπάρχει καμία πραγματική προοπτική για το οικονομικό μέλλον της  Ελλάδας. Τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα που απαιτούνται από τους πιστωτές της χώρας πιστωτές  ύψους 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και στο διηνεκές, μαρτυρούν την πνευματική εξάντληση στη ζώνη του ευρώ.

Αναζητώντας όραμα.

Οι Έλληνες πρέπει να επωμιστούν το μεγάλο μέρος της ευθύνης για την κατάσταση τους. Η στρατηγική του κ Τσίπρα, μια μπροστά και μια πίσω, στην προσπάθεια του να βρει ένα κοινό που θα ακούσει τις απόψεις του σχετικά με την ευρωπαϊκή δημοκρατία, έπρεπε πρώτα να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πιστωτών του, παρά να την θρυμματίσει.  Σε αντίθεση με όλες τις άλλες χώρες που έχουν λάβει πρόγραμμα διάσωσης, καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει αποδεχθεί πλήρως την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις.

Αλλά και οι Ευρωπαίοι δεν είναι άμοιροι ευθυνών. Παρουσιάζονται με την πρώτη αυθεντική δημοκρατική πρόκληση για τους κανόνες τους, να τσακώνονται και να διαφωνούν για μικροπράγματα και λεπτομέρειες και να εκνευρίζονται για τον ηθικό κίνδυνο. Ένα πρόβλημα ήταν η παρουσία του ΔΝΤ, το οποίο ενδιαφέρεται περισσότερο να εξασφαλίσει την αποπληρωμή των χρημάτων που έχει διαθέσει από το να ασχοληθεί με από τα πολιτικά προβλήματα της ζώνης του ευρώ. Έτσι εξαντλείται η υπομονή του με τους Ευρωπαίους. Αλλά οι Γερμανοί επιμένουν να το διατηρήσουν εμπλεκόμενο ώστε να αντιμετωπίσουν την Επιτροπή την οποία θεωρούν ότι τους προκαλεί ελαφρύ «πονοκέφαλο». Αυτά περνά η στρατηγική στο εσωτερικό της ζώνης του ευρώ αυτές τις μέρες.

Οι ιστορίες του Κάφκα, συχνά, ακολουθούν τη δική τους σπείρα λογικής απέναντι στα φρικιαστικά, ακόμη και τραγικά συμπεράσματα. Τα τελευταία κεφάλαια της ιστορίας της Ελλάδας περιμένουν να γραφτούν.  Χρειάζεται απεγνωσμένα ένας  συγγραφέας.






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου