Simon Nixon, Wall Street Journal: Μια κακή συμφωνία είναι προτιμότερη από τη ρήξη

Ο Τσίπρας βαθύτατα στενοχωρημένος για την πορεία της χώρας

Η πεντάμηνη μικροπολιτική εκστρατεία του Αλέξη Τσίπρα με τους δανειστές της χώρας θα τελειώσει με έναν από τους δύο τρόπους: είτε με την σχεδόν πλήρη συνθηκολόγηση του πρωθυπουργού στις απαιτήσεις των δανειστών είτε με επιστροφή στη δραχμή.   Η αντίληψη ότι υπήρχε και μια μέση οδός, ήταν μια φαντασίωση, που γεννήθηκε από την άγνοια των πολιτικών και νομικών πραγματικοτήτων της ευρωζώνης, την υπερεκτίμηση της γεωπολιτικής σημασίας της Ελλάδας και την υποεκτίμηση των καταστρεπτικών συνεπειών μιας εξόδου από το ευρώ.

Υποβάλλοντας τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, που σε μεγάλο βαθμό φάνηκαν να προσεγγίζουν τα αιτήματα των πιστωτών, ο Τσίπρας φάνηκε να παραδέχεται ότι μια έξοδος από το ευρώ θα παραβίαζε τη μόνη πραγματικά σημαντική κόκκινη γραμμή, τη δέσμευσή του να κρατήσει την Ελλάδα στην νομισματική ένωση. Δεν έχει εντολή να μετατρέψει τη χώρα του σε ένα ακόμα αποτυχημένο μεσογειακό κράτος

Φυσικά, είναι ακόμα πιθανό να μην επιτευχθεί συμφωνία, βυθίζοντας την Ελλάδα σε μια άτακτη χρεοκοπία, επισημαίνει ο Νίξον. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι οποιαδήποτε συμφωνία επιτευχθεί τώρα θα είναι κακή σε σύγκριση με ότι βρισκόταν στο τραπέζι πριν από πέντε μήνες, ως συνέπεια των ζημιών που προκάλεσε στην οικονομία.

Η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στην ευρωζώνη, το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, έχει επιστρέψει στην ύφεση, το δημοσιονομικό πλεόνασμα που είχε προβλεφθεί να φτάσει το  2,6% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ,το τρέχον έτος, χωρίς περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα όπως τώρα, οδεύει προς  τα ελλείμματα, τα κόκκινα δάνεια του τραπεζικού τομέα που αναμενόταν να έχουν κορυφωθεί και να αρχίσουν να μειώνονται εξακολουθούν να αυξάνονται, ενώ [ερίπου 40 δις € καταθέσεων έχουν αποσυρθεί από το τραπεζικό σύστημα.

Το κόστος αυτής της καταστροφής έχει επιβαρύνει τον πολιορκούμενο ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα και οι χιλιάδες νέοι που θα μπορούσαν να ελπίζουν να βρουν μια θέση εργασίας, καθώς η οικονομία ανέκαμπτε, παραμένουν άνεργοι.

Αν ο κ Τσίπρας είχε τον τρόπο του, ο ιδιωτικός τομέας και οι νεότεροι εργαζόμενοι δεν θα ήταν και πάλι τα θύματα των προτάσεων του, για μια συμφωνία.  Χάρη στην επιδείνωση της οικονομίας, η Αθήνα πρέπει τώρα να βρει επιπλέον μέτρα ύψους 8 δις € για να επιτύχει τον στόχο του πλεονάσματος του προϋπολογισμού 1% φέτος και 2,5% το επόμενο έτος.  Αυτό συγκρίνεται με τα μέτρα προϋπολογισμού μόλις 2,5 δις € που ζητούσαν οι πιστωτές μόνο πριν από έξι μήνες για να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού 3% για φέτος και 4,5% το 2016.  Ο κ Τσίπρας πρότεινε να κλείσει αυτό το κενό σχεδόν εξ ολοκλήρου μέσω φορολογικών αυξήσεων , συμπεριλαμβανομένης πρόταση, που προκάλεσε μεγάλη έκπληξη, για ένα αναδρομικό φόρο 12% επί των εταιρικών κερδών του 2014 και αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά  3,5% επί των αποδοχών που θα καταβάλλονται από τους εργοδότες και θα υπονομεύσουν τα πέντε χρόνια προσπάθειας για να καταστεί το κόστος εργασίας πιο ανταγωνιστικό.

Οι προτάσεις έγιναν δεκτές με δυσπιστία στις αγορές και στην Ελλάδα, κυρίως από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που θέλουν η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ, αλλά φοβούνται ότι χρειάζεται να υποστηρίξουν ένα πρόγραμμα το οποίο θα επανέφερε την ύφεση και θα έδιωχνε τις επενδύσεις. Για την ανακούφιση των πολλών, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο απέρριψε αυτές τις ιδέες την Τετάρτη.

Η Τράπεζα της Ελλάδα εκτιμά ότι οι προτάσεις του κ Τσίπρα θα έχουν επιφέρουν μείωση της ανάπτυξης κατά δύο πλήρης δύο ποσοστιαίες μονάδες, ενώ οι προτάσεις που υποβάλλονται από τους πιστωτές, οι οποίες δημιουργούν μια πολύ μεγαλύτερη έμφαση στις περικοπές δαπανών, μεταξύ άλλων μέσω μεταρρυθμίσεων στο συνταξιοδοτικό σύστημα, θα επιφέρουν μείωση της ανάπτυξης μόνο κατά μία ποσοστιαία μονάδα, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν καλά την ανάλυση.

Αλλά ακόμα και μια κακή συμφωνία είναι καλύτερη από το να μην υπάρχει καμία συμφωνία, υποστηρίζουν πολλοί Έλληνες επιχειρηματίες και αξιωματούχοι. Αυτό εν μέρει οφείλεται στο ότι ο αρνητικός αντίκτυπος από τους υψηλότερους φόρους θα αντισταθμιστεί κατά πολύ από την ενίσχυση της εμπιστοσύνης που θα επέλθει με μια συμφωνία. Λένε ότι η οικονομία γρήγορα μπορεί να ανακτήσει κάποιο από το χαμένο έδαφος μόλις αρθεί η αβεβαιότητα για το μέλλον της Ελλάδας στην ευρωζώνη και επιστρέψει η ρευστότητα. Πάνω από όλα, υποστηρίζουν ότι εάν ο Τσίπρας καταλήξει σε συμφωνία, θα αλλάξει το πολιτικό σκηνικό.

Για πρώτη φορά από τη αρχική διάσωση του 2010, όλα τα μεγάλα πολιτικά κόμμα αναγνωρίζουν την ανάγκη η Ελλάδα να δεχθεί τους όρους διάσωσης. Μόνο τα ακραία αριστερά και δεξιά κόμματα θα απόμεναν να τάσσονται υπέρ της επιστροφής στη δραχμή.

Αυτό είναι σημαντικό γιατί από τη στιγμή που ο Τσίπρας θα έχει βουτήξει τα χέρια του στο αίμα, η ελληνική πολιτική σκηνή δεν χρειάζεται πλέον να κυριαρχείται από τη στείρα συζήτηση για το κατά πόσο θα δεχθεί τους όρους διάσωσης. Αντ’ αυτού, τα ελληνικά κόμματα μπορούν επιτέλους να ξεκινήσουν μια ώριμη συζήτηση για την καλύτερη στρατηγική για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και το πώς θα μπορέσει να ανακτήσει την πρόσβαση στις χρηματοοικονομικές αγορές.

Η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από την συσσώρευση φόρων στον ιδιωτικό τομέα, με την παράλληλη θωράκιση του δημόσιου τομέα, όπως ο κ Τσίπρας πιστεύει σαφώς; ή θα έρθει μέσα από την απελευθέρωση της οικονομίας, τη μείωση των φόρων, όπου είναι δυνατόν και τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα;

Οι Έλληνες ψηφοφόροι θα έχουν εν τέλει μια ευκαιρία να αξιολογήσουν τον Τσίπρα και το κόμμα του από τις πολιτικές τους επιλογές παρά από τις δεσμεύσεις και τις εξαγγελίες τους. Θα δουν κατά πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πραγματικά προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει τα διαπλεκόμενα συμφέροντα και να εφαρμόσει αξιόλογες μεταρρυθμίσεις.

Αυτό δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα της Ελλάδας θα τελειώσουν. Ακόμα και αν υπάρξει μια συμφωνία, κανείς δεν περιμένει μια ομαλή πορεία καθώς ο Τσίπρας θα πρέπει κερδίσει την στήριξη της βουλής και μετά να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για το αναπόφευκτο τρίτο πακέτο διάσωσης που θα χρειαστεί αργότερα φέτος.

Αλλά η πραγματική φύση των επιλογών που έχει η Ελλάδα θα είναι πλέον ξεκάθαρη και αυτό από μόνο του αποτελεί πρόοδο.