Η αγαπημένη φράση των πολιτικών μας είναι: «Η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα». Είναι το φραστικό όπλο, αμυντικό και επιθετικό, εναντίον οποιουδήποτε αδαούς και κακόβουλου τολμήσει να ασκήσει κριτική αποδίδοντας την ζοφερή κατάσταση της χώρας μας στην ανικανότητα και την αδιαφορία των πολιτικών. Είναι η φράση που σου τρίβουν στην μούρη αν υπαινιχθείς ότι αυτοί έχουν φέρει την χώρα στο χείλος του γκρεμού.
Είναι, συνεπώς, χρήσιμο , σ’ αυτούς που χρησιμοποιούν την δημοκρατία ως άλλοθι, να θέσουμε υπό μορφή αποριών ορισμένα ερωτήματα που γεννώνται από την απλή παρατήρηση των πραγμάτων. Ας αρχίσουμε από τα πιο πρόσφατα.
Οι εκτεταμένοι βανδαλισμοί σε κτήρια του Δημοσίου και των εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ( πανεπιστήμια και σχολεία) δεν δείχνουν την ύπαρξη κοινωνικών αδιεξόδων;
Το γεγονός ότι σε κάθε ποδοσφαιρικό αγώνα οι αστυνομικοί είναι σχεδόν όσοι και οι χούλιγκανς, ίσως και περισσότεροι, χωρίς μάλιστα να μπορούν να τους περιορίσουν, δεν είναι ενδεικτικό αδιεξόδων σε ένα χώρο που έπρεπε να είναι η απόλαυση των φιλάθλων;
Το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει γίνει ο παράδεισος των κακοποιών, Ελλήνων και αλλοδαπών, που δρουν ανεξάρτητα ή σε συνεργασία και που τρομοκρατούν ολόκληρες γειτονιές, αδύναμους συμπολίτες μας, επιχειρήσεις κτλ., δεν είναι φανερό αδιέξοδο;
Η απίστευτη έκταση του λαθρεμπορίου προϊόντων εκεί που δεν το φαντάζεται κανείς , δεν δηλώνει αδιέξοδα. Θα φανταζόταν κανείς ότι γίνεται λαθρεμπόριο τσιγάρων φανερά, μέρα-μεσημέρι, στο προαύλιο του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών από Αφρικανούς με πελάτες καλοντυμένους Έλληνες κυρίους και Ελληνίδες κυρίες που μόλις βγήκαν από το κομμωτήριο;
Η διαφθορά σε κάθε επίπεδο και σε κάθε Υπηρεσία του Δημοσίου, από Εφορείες, Πολεοδομίες και Δασαρχεία μέχρι προξενεία και υπουργεία, δεν είναι μέρος των αδιεξόδων που αντιμετωπίζει η χώρα;
Η φοροδιαφυγή, το αγαπημένο σπορ των Ελλήνων, δεν είναι σκοτεινό αδιέξοδο; Η λίστα Λαγκάρντ, ακόμη στα υπό εξέταση, δεν είναι ενδεικτική των αδιεξόδων της Ελληνικής κοινωνίας;
Ένα ακόμη ερώτημα: Όταν η παρακμή της Ελληνικής κοινωνίας είναι φανερή δια γυμνού οφθαλμού, πώς μπορεί κανείς να ισχυρίζεται ότι η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα, εννοώντας ότι η Ελλάδα δεν έχει αδιέξοδα; Η απάντηση είναι ότι μπορεί, αν δεν έχει καταλάβει τι σημαίνει δημοκρατία. Είναι φανερό ότι οι πολιτικοί μας δεν έχουν καταλάβει τι σημαίνει δημοκρατία. Συγχέουν την δημοκρατία με το χάος, αυτό δηλαδή που επικρατεί στην σημερινή Ελλάδα.
Οι πολιτικοί πιστεύουν ότι δημοκρατία σημαίνει να ψηφίζουμε ελεύθερα στις εκλογές. Ρηχή άποψη. Οι εκλογές είναι μόνο ένα επεισόδιο στην δημοκρατική ζωή της χώρας. Είναι η αναγκαία συνθήκη, αλλά όχι και ικανή για δημοκρατία.
Εύκολη η κριτική, δύσκολες οι δημιουργικές προτάσεις. Το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει να απασχολεί όλους είναι το πώς θα βγει η χώρα από τα αδιέξοδα στα οποία έχει περιπέσει με πλήρη ευθύνη των πολιτικών. Μια σκέψη είναι να αρχίσουμε να κάνουμε τα αντίθετα από αυτά που έφεραν την χώρα στην άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Με απλά λόγια, να αρχίσουμε να τηρούμε τους νόμους.
Στα ξενοδοχεία των ΗΠΑ υπάρχει η συνήθεια να βάζουν σε κάθε δωμάτιο ένα αντίτυπο της Καινής Διαθήκης, με την ελπίδα, μάλλον, ότι μερικοί αμαρτωλοί θα την διαβάσουν και θα γίνουν καλλίτεροι άνθρωποι. Τα αντίτυπα είναι δωρεές χριστιανικών οργανώσεων. Εγώ θα πρότεινα στην πρόεδρο της Βουλής κα Κωνσταντοπούλου να βάλει στα δωρεάν βουλευτικά αυτοκίνητα και ένα δωρεάν βιβλίο ιστορίας της Αρχαίας Ελλάδος, με την ελπίδα ότι οι βουλευτές θα το διαβάσουν και θα μάθουν ποιος είναι ο θεμέλιος λίθος κάθε ευημερούσας κοινωνίας. Θα μάθουν, δηλαδή, τι σημαίνει τήρηση των νόμων.
Το μεγαλείο της Αρχαίας Αθήνας, της Σπάρτης και των άλλων Ελληνικών πόλεων στηριζόταν σε μεγάλο βαθμό στους αυστηρούς νόμους και στην αυστηρή τήρησή τους.
Ο Θ Π. Λιανός είναι Ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. E-mail: tplianos@aueb.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου