Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο πολιτικός κίνδυνος έχει σκοτώσει την (την έστω και αναιμική) ανάκαμψη του 2014. Επίσης, έχει καταστραφεί το πρόγραμμα της τρόικας. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι άνθρωποι φαίνεται να είναι ακόμα σχετικά ευτυχισμένοι, με μια κυβέρνηση που λέγεται ότι παίζει σκληρή μπάλα με τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ, αλλά το ταξίδι του μέλιτος είναι πολύ κοντά στο να τελειώσει.
Παράλληλα, ο κόσμος αρχίζει να αντιλαμβάνεται πως το να αναβάλλεις το δράμα (μεταρρυθμίσεις) θα κάνει τα πράγματα χειρότερα. Σε ένα Grexit αυτοί που θα πληρώσουν το βαρύ τίμημα θα είναι οι φτωχοί. Σε κάθε περίπτωση, αργά ή γρήγορα, οι Έλληνες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα και να αντιμετωπίσουν με ψύχραιμο τρόπο το μέλλον της χώρας τους. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της κάνοντας χρήση των αποθεματικών των συνταξιοδοτικών ταμείων και των οργανισμών του Δημοσίου, κάνοντας ακόμη πιο οδυνηρή και καταστροφική μια μελλοντική, πιθανή, προεπιλογή. Όσο περνάει ο καιρός γίνεται φανερό πως τα κατεψυγμένα χαμόγελα της κυβέρνησης δεν οδηγούν τη χώρα πουθενά. Οι πιστωτές το έχουν ήδη καταλάβει
Τα δύο σενάρια:
Έτσι, εδώ, σας παραθέτουμε τα δύο σενάρια που μπορούμε να δούμε για τις επόμενες εβδομάδες:
1.- Το σενάριο: «βαθύ σκοτάδι πριν από την αυγή»
Εξακολουθώ να πιστεύω ;ότι αυτό είναι το βασικό σενάριο. Η κυβέρνηση, μέσα σε ένα δραματικό Σαββατοκύριακο, είτε προς το τέλος Απριλίου είτε κατά τη διάρκεια του Μαΐου, βρίσκεται πολύ κοντά στο να ξεμείνει από χρήματα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να αποπληρώσει τα δύο δάνεια του ΔΝΤ ή να αναχρηματοδοτήσει τα έντοκα γραμμάτια (Μάιος υποχρεώσεις: 746 εκ. € προς το ΔΝΤ και 2,8 δις ευρώ σε έντοκα γραμμάτια, Ιούνιος, υποχρεώσεις 1,5 δις € προς το ΔΝΤ και 2 δις € σε έντοκα γραμμάτια), θα πρέπει κατεπειγόντως να πάρει μια τελική απόφαση.
Ο Τσίπρας αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να ανακοινώσει στο κοινό μια επίπονη αλλά απαραίτητη συμφωνία. Δεν έχουν σημασία οι λεπτομέρειες και οι προσπάθειες για να συγκαλύψουν την πραγματική εικόνα, οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως και με ένα νομοσχέδιο πρέπει να περάσουν από τη Βουλή ειδάλλως οι πιστωτές δεν θα απελευθερώσουν τα αναγκαία κεφάλαια στην οικονομία που υποφέρει, γιατί η ακατανόητη συμπεριφορά της κυβέρνησης έχει καταστρέψει την αξιοπιστία της με τους πιστωτές.
Η συμφωνία έρχεται με ένα νέο ευρωπαϊκό δάνειο με χαμηλό επιτόκιο. Η «εθνικολαϊκίστικη» κυβέρνηση αγκαλιάζει στην ουσία, ένα «νεοφιλελεύθερο λαϊκισμό», που σημαίνει μια δήθεν αριστερή / εθνικιστική ρητορική μαζί με μια πολιτική απορρύθμισης της αγοράς και ένα τεράστιο κύμα των ιδιωτικοποιήσεων. Μια σημαντική λεπτομέρεια: η κυβέρνηση είναι πλήρως ανίκανη να προετοιμάσει οτιδήποτε εκτός από την επιθετική επαιτεία για χρήματα.
Οι πιστωτές θα, σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να παρέχουν εγκαίρως τους νέους κανόνες τις προϋποθέσεις και τις τεχνικές λεπτομέρειες που περιλαμβάνονται. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό είναι το πιο πιθανό σενάριο. Δίνω ένα 75 τοις εκατό πιθανότητα να συμβεί.
Αλλά μην κάνετε κανένα λάθος, αυτό είναι μόνο ένα επεισόδιο του δράματος. Αργά ή γρήγορα η κυβέρνηση θα καταρρεύσει, όχι λόγω της λιτότητας, αλλά από την ανικανότητα, την απειρία, και την έλλειψη επιμελών ανθρώπων που θα εργάζονται σκληρά (και όχι τηλεπερσόνων). Και λόγω αυτού του κενού, η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να εξυπηρετήσει την πελατεία των ψηφοφόρων της, που είναι πεινασμένοι για χρήματα, θέσεις, ευνοιοκρατίας, και θέσεων εργασίας φυσικά. Με την καταστροφή της αδύναμης ανάκαμψης, η κυβέρνηση έχει υπονομεύσει το μέλλον της.
2.- Το σενάριο «εγχώρια κατάρρευση»..
Χρησιμοποιώ αυτόν τον όρο, αντί του Grexident. Καθοδηγούμενη από την σκληρή της ιδεοληψία και λόγω αυξανόμενης ανικανότητας και αδράνειας, η κυβέρνηση βρίσκεται παγιδευμένη σε ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, όπου, στο τέλος, δεν θα λάβει χρήματα και θα πάρει στο ακέραιο το τεράστιο πολιτικό κόστος της κατάρρευσης της οικονομίας. Η αρχική ιδέα του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή μια απομονωμένη χώρα, στηρίζεται στον κατευθυνόμενο καπιταλισμό τωνΤσάβες, Μαδούρο Πούτιν, προϋποθέτει έναν ισχυρό κρατικό και κομματικό μηχανισμό στην κοινωνία τον οποίο η Ελλάδα στερείται.
Σε αυτό το σενάριο, μια χρεοκοπία εντός της ευρωζώνης σημαίνει ότι η ίδια η κυβέρνηση βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση και είτε θα παραδοθεί στους πιστωτές ή θα πάει σε εκλογές μέσα σε ένα περιβάλλον πανικού και του κεφαλαιακών ελέγχων.
Τι κάνουν οι πιστωτές και τι θα εξακολουθήσουν να κάνουν....
Οι Ευρωπαίοι λειτουργούν πολύ καλά αυτή τη φορά, με την προσεκτική στήριξη του τραπεζικού συστήματος (δηλαδή, των καταθέτών) και ταυτόχρονα αποφεύγοντας τα λάθη που έγιναν κατά την προηγούμενη περίοδο με τη σίτιση το θηρίο (δηλαδή, με τη σίτιση επί της ουσίας προς τους ανίκανους και το πελατειακό πολιτικό σύστημα) . Αλλά ίσως αυτό δεν είναι αρκετό. Για να επιτευχθεί μια πραγματικά παραγωγική συμφωνία και για τα δύο μέρη, αυτή τη φορά οι Ευρωπαίοι πρέπει να συμμετέχουν εξειδικευμένα σε μια διαδικασία επανασχεδιασμού του κράτους (δηλαδή, ο τρόπος με τον οποίο η εγχώρια αγορά λαμβάνει αποφάσεις στην Ελλάδα), και όχι απλώς να επιμείνουν σε μια τυπική λίστα που θα αφορά τις απορρύθμισεις και της ιδιωτικοποίησεις.
Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει επίσης να μιλήσουν με την ελληνική μεσαία φιλοευρωπαϊκή τάξη άμεσα, παρακάμπτοντας το πολιτικό σύστημα, εξηγώντας τους μακροπρόθεσμους καρπούς των μεταρρυθμίσεων: δηλαδή, να μιλήσουν για μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία για τα παιδιά τους.
Προσφέροντας μια συγκεκριμένη μελλοντική συμφωνία για τον ελληνικό λαό, που θα εξασφαλίζει τόσο τις μεταρρυθμίσεις και την ανάπτυξη και να αναγκάσουν την κυβέρνηση είτε να αποδεχθεί μια έντιμη και παραγωγική συμφωνία ή να καταρρεύσει στις δημοσκοπήσεις. Μια τέτοια συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
- Την επέκταση των διμερών δανείων με το ΕΤΧΣ (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), για 10 ή περισσότερα χρόνια και μια μικρή, τελική μείωση του επιτοκίου. Αυτό, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Bruegel, θα μπορούσε να προσφέρει στην Ελλάδα περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια, σε μείωση του δημόσιου χρέους και, το πιο σημαντικό, όχι εις βάρος των Ευρωπαίων φορολογουμένων.
- Μερικά δις ευρώ για την αντιμετώπιση της λεγόμενης ανθρωπιστικής κρίσης. Παρά το γεγονός, ότι η κρίση αυτή μάλλον έχει υπερεκτιμηθεί σε σχέση με ότι συμβαίνει σε άλλα μέρη του πλανήτη.
- Ένα νέο δάνειο από τον ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) με ευνοϊκά χαμηλό επιτόκιο.
- Μια συμφωνία που θα προσφέρει επενδυτικά κεφάλαια και θα εμπλέκει την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
- Ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα που θα αφορά τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία και θα περιλαμβάνει την εκταμίευση πολλών δισεκατομμυρίων, ακόμη και από το τρέχον έτος.
- Και φυσικά όλες τις δόσεις τις οποίες οι πιστωτές οφείλουν, και οι οποίες ανέρχονται σε περίπου 25 δις €.
Μια συμφωνία που ενσωματώνει όλα αυτά τα στοιχεία μπορεί να ακούγεται πολύ λογική, αλλά υπάρχει και ένα άλλο μεγάλο θέμα στο οποίο οι πιστωτές πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη, και αυτό είναι ένα πράγματι δύσκολο κομμάτι. Οι πιστωτές πρέπει να βρουν τρόπους για να εξασφαλίσουν ότι τα νομοσχέδια που ψηφίζει το κοινοβούλιο θα τεθούν σε εφαρμογή χωρίς να αντιστραφούν το επόμενο έτος. Και ότι αυτή τη φορά, η εκταμίευση χρημάτων δεν θα τροφοδοτήσει το τέρας, του νέου καθεστώτος.
πηγή: Brookings
Theodore Pelagidis
Theodore Pelagidis is professor of economics at the University of Piraeus, Greece. He has also been a NATO scholar at the Center for European Studies at Harvard University; a senior professorial fellow at the London School of Economics; and a Fulbright professorial fellow at Columbia University.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου