Με τις εβδομάδες να γίνονται μήνες, η κυβέρνηση που εκλέχθηκε τον Ιανουάριο δεν φαίνεται πιο κοντά στην επίλυση της διάστασης ανάμεσα στην τάση της κατά της λιτότητας και τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούν οι δανειστές της, ως τίμημα για να της δώσουν χρήματα. Η σημερινή είδηση ότι η κυβέρνηση άρπαξε τα ταμειακά διαθέσιμα της τοπικής αυτοδιοίκησης της χώρας, επικαλούμενη «εξαιρετικά επείγουσες και απρόβλεπτες ανάγκες,» αποδεικνύει ότι τα χρήματα πραγματικά εξαντλούνται. Και κανένα από τα πιθανά σενάρια για το τι θα συμβεί στη συνέχεια δεν φαίνεται να συμβαδίζει με την Ελλάδα να παραμένει στο ευρώ.
Η αλήθεια που είναι δύσκολο να την παραδεχθείς, είναι ότι η Ελλάδα φαίνεται τόσο απρόθυμη και ανίκανη να αποδεχθεί τις δεσμεύσεις που συνοδεύουν την ένταξη στο ευρώ. Παραχωρώντας τον έλεγχο του νομίσματός της, η χώρα έχει χάσει την επιλογή της υποτίμησης ωστε να τραβήξει την οικονομία της από την δίνη της ύφεσης, κάποιοι έξυπνοι άνθρωποι αρχίζουν να λένε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι σε καλύτερη θέση εάν μείνει μόνη της.
Αξίζει να θυμηθούμε πως η Ελλάδα μπήκε. πίσω το βελούδο σχοινί του club του ευρώ, στην πρώτη θέση - εξαπατώντας. Η χώρα δεν θα μπορούσε να επιτύχει το λόγο ελλείμματος προς ακαθάριστο εγχώριο προϊόν στην αναλογία του 3% ώστε να πληρεί τις προϋποθέσεις για την ένταξη, γι 'αυτό προσέλαβε την Goldman Sachs, για να δημιουργήσει κάποιε φανταχτερές χρηματοοικονομικές τεχνικές στην αγορά των παραγώγων και να φτιάξει τον επιθυμητό αριθμό, το 1999.
Και όταν το έλλειμμα αρνήθηκε πεισματικά να πέσει στο απαιτούμενο επίπεδο τα επόμενα χρόνια, η Ελλάδα βρήκε έναν ευκολότερο τρόπο για να παραποιήσει τα στοιχεία: είπε ψέμματα, και ψέμματα και πάλι ψέμματα. Και τελικά αναγκάστηκε να αναθεωρήσει τα στοιχεία της για τα ελλείμματα των τριών προηγούμενων ετών, το 2004. Οπότε, υπάρχει ένα σοβαρό επιχείρημα ότι δεν έπρεπε να επιτραπεί εξαρχής στην Ελλάδα να μπει στο ευρώ και την πρώτη θέση, ενώ θα έπρεπε ίσως να είχε εκδιωχθεί μόλις η κακοδιαχείρισή της αποκαλύφθηκε.
Μία δεκαετία αργότερα, ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο το πότε τελικά θα έρθει «η μέρα της κρίσης». Ο Ντέιβιντ Πάουελ του Bloomberg Intelligence υπολογίζει ότι η Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει χωρίς να πληρώσει τη δόση της 12ης Μαΐου των περίπου 774 εκατομμυρίων ευρώ προς το ΔΝΤ. Στις 20 Ιουλίου όμως, πρέπει να πληρώσει 3,5 δις € στην ΕΚΤ, της οποίας η γενναιοδωρία μέσω του ΕLA είναι προς το παρόν το μοναδικό πράγμα που υπάρχει ανάμεσα στις ελληνικές τράπεζες και τη χρεοκοπία. Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει, θα χρεοκοπήσουν και οι τράπεζες της καθώς η αξία του δημόσιου χρέους που κατέχουν θα εξανεμιστεί, και σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΚΤ, απαγορεύεται η βοήθεια σε αφερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα, οπότε και θα σταματήσει τη ροή των κεφαλαίων στο χρηματοπιστωτικό τομέα.
Η λίστα του τι μπορεί να συμβεί μετά στην Ελλάδα περιλαμβάνει έλεγχο κεφαλαίων για να σταματήσουν οι εκροές που έχουν συρρικνώσει τις καταθέσεις κατά 15% φέτος, να εκπέσουν οι πληρωμές του ΔΝΤ, οι δημόσιοι υπάλληλοι να πληρώνονται με IOU's και αθέτηση όλων των πληρωμών γιατί δεν θα έχουν απομείνει άλλα χρήματα.
Αν και η Κύπρος έμεινε στη θέση της στο τραπέζι του ευρώ όταν χρειάστηκε έλεγχο κεφαλαίων, ίσως η Γερμανία ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή με την Ελλάδα ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο κίνδυνος μετάδοσης φαίνεται να έχει μειωθεί. Η απόδοση του τριετούς ελληνικού ομολόγου ξεπέρασε χθες το 28%, αλλά αυτό μετά βίας επηρέασε τα κόστη δανεισμού άλλων χωρών, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία. Στο μεταξύ, η ιδέα ενός κράτους που χρεοκοπεί αλλά συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως ισότιμο μέλος του ευρώ αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Και σύμφωνα με τις τιμές που καταγράφονται στην αγορά των παραγώγων η χρεοκοπία μοιάζει ως πιθανότερη έκβαση από ποτέ:
Ο Richard Woolnough, διαχειριστής ομολόγων που επιβλέπει το ύψους 24,5 δισ. βρετανικών λιρών M&G Optimal Income fund της Prudential έγραψε πως η επιστροφή στη δραχμή μπορεί να είναι η λύση για τα οικονομικά δεινά της Ελλάδας:
«Η ικανότητα της Ελλάδα να προσφέρει στους πολίτες της έχει υποστεί ζημιά, όπως το διάσημο άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου. Οι πολιτικοί θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν πως το αόρατο χέρι της συναλλαγματικής ισοτιμίας εξακολουθεί να είναι ένα σημαντικό εργαλείο και πως η δραχμή ελεύθερης διακύμανσης, αν και επώδυνη, μπορεί να είναι η καλύτερη ευκαιρία για μια οικονομική λύση, δεδομένης της έκτασης των προβλημάτων στην Ελλάδα».
Ο Roger Bootle, ο διευθύνων σύμβουλος της Capital Economics, έγραψε στην εφημερίδα Telegraph ότι η μόνη διέξοδος από μια «παρατεταμένη επιθανάτια εμπειρία» είναι να έχει η Ελλάδα το δικό της φθηνότερο νόμισμα:
«Η υποτίμηση του νομίσματος ήταν ανέκαθεν βασική παράμετρος στην κλασική θεραπεία του ΔΝΤ για τις χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Και, ας το παραδεχτούμε, για την Ελλάδα δεν υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές λύσεις».
Αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων θέλει παραμονή στο ευρώ, δεν είναι ξεκάθαρο τι θα ψήφιζαν σε δημοψήφισμα ή σε πρόωρες εκλογές που θα τους καλούσαν να αποδεχτούν όλα αυτά τα οικονομικά μέτρα -πώληση περιουσιακών στοιχείων, φιλελευθεροποίηση των κανόνων της αγοράς εργασίας και περικοπές επιδομάτων δημοσίων υπαλλήλων- που απαιτεί η παραμονή στο ευρώ.
Ο έξυπνος γλεντζές ξέρει πότε είναι η ώρα να φύγει από το πάρτι. Ο έξυπνος μπάρμαν ξέρει πότε είναι η ώρα να σταματήσει να σερβίρει το μεθυσμένο στη γωνία και να φωνάξει τον πορτιέρη. Για την Ελλάδα, το πάρτι του ευρώ μπορεί να τελείωσε, είτε φύγει από μόνη της σκοντάφτοντας, είτε πεταχτεί έξω για κακή συμπεριφορά».
Η αλήθεια που είναι δύσκολο να την παραδεχθείς, είναι ότι η Ελλάδα φαίνεται τόσο απρόθυμη και ανίκανη να αποδεχθεί τις δεσμεύσεις που συνοδεύουν την ένταξη στο ευρώ. Παραχωρώντας τον έλεγχο του νομίσματός της, η χώρα έχει χάσει την επιλογή της υποτίμησης ωστε να τραβήξει την οικονομία της από την δίνη της ύφεσης, κάποιοι έξυπνοι άνθρωποι αρχίζουν να λένε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι σε καλύτερη θέση εάν μείνει μόνη της.
Αξίζει να θυμηθούμε πως η Ελλάδα μπήκε. πίσω το βελούδο σχοινί του club του ευρώ, στην πρώτη θέση - εξαπατώντας. Η χώρα δεν θα μπορούσε να επιτύχει το λόγο ελλείμματος προς ακαθάριστο εγχώριο προϊόν στην αναλογία του 3% ώστε να πληρεί τις προϋποθέσεις για την ένταξη, γι 'αυτό προσέλαβε την Goldman Sachs, για να δημιουργήσει κάποιε φανταχτερές χρηματοοικονομικές τεχνικές στην αγορά των παραγώγων και να φτιάξει τον επιθυμητό αριθμό, το 1999.
Και όταν το έλλειμμα αρνήθηκε πεισματικά να πέσει στο απαιτούμενο επίπεδο τα επόμενα χρόνια, η Ελλάδα βρήκε έναν ευκολότερο τρόπο για να παραποιήσει τα στοιχεία: είπε ψέμματα, και ψέμματα και πάλι ψέμματα. Και τελικά αναγκάστηκε να αναθεωρήσει τα στοιχεία της για τα ελλείμματα των τριών προηγούμενων ετών, το 2004. Οπότε, υπάρχει ένα σοβαρό επιχείρημα ότι δεν έπρεπε να επιτραπεί εξαρχής στην Ελλάδα να μπει στο ευρώ και την πρώτη θέση, ενώ θα έπρεπε ίσως να είχε εκδιωχθεί μόλις η κακοδιαχείρισή της αποκαλύφθηκε.
Μία δεκαετία αργότερα, ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο το πότε τελικά θα έρθει «η μέρα της κρίσης». Ο Ντέιβιντ Πάουελ του Bloomberg Intelligence υπολογίζει ότι η Ελλάδα μπορεί να ξεφύγει χωρίς να πληρώσει τη δόση της 12ης Μαΐου των περίπου 774 εκατομμυρίων ευρώ προς το ΔΝΤ. Στις 20 Ιουλίου όμως, πρέπει να πληρώσει 3,5 δις € στην ΕΚΤ, της οποίας η γενναιοδωρία μέσω του ΕLA είναι προς το παρόν το μοναδικό πράγμα που υπάρχει ανάμεσα στις ελληνικές τράπεζες και τη χρεοκοπία. Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει, θα χρεοκοπήσουν και οι τράπεζες της καθώς η αξία του δημόσιου χρέους που κατέχουν θα εξανεμιστεί, και σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΚΤ, απαγορεύεται η βοήθεια σε αφερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα, οπότε και θα σταματήσει τη ροή των κεφαλαίων στο χρηματοπιστωτικό τομέα.
Η λίστα του τι μπορεί να συμβεί μετά στην Ελλάδα περιλαμβάνει έλεγχο κεφαλαίων για να σταματήσουν οι εκροές που έχουν συρρικνώσει τις καταθέσεις κατά 15% φέτος, να εκπέσουν οι πληρωμές του ΔΝΤ, οι δημόσιοι υπάλληλοι να πληρώνονται με IOU's και αθέτηση όλων των πληρωμών γιατί δεν θα έχουν απομείνει άλλα χρήματα.
Αν και η Κύπρος έμεινε στη θέση της στο τραπέζι του ευρώ όταν χρειάστηκε έλεγχο κεφαλαίων, ίσως η Γερμανία ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή με την Ελλάδα ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο κίνδυνος μετάδοσης φαίνεται να έχει μειωθεί. Η απόδοση του τριετούς ελληνικού ομολόγου ξεπέρασε χθες το 28%, αλλά αυτό μετά βίας επηρέασε τα κόστη δανεισμού άλλων χωρών, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία. Στο μεταξύ, η ιδέα ενός κράτους που χρεοκοπεί αλλά συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως ισότιμο μέλος του ευρώ αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Και σύμφωνα με τις τιμές που καταγράφονται στην αγορά των παραγώγων η χρεοκοπία μοιάζει ως πιθανότερη έκβαση από ποτέ:
«Η ικανότητα της Ελλάδα να προσφέρει στους πολίτες της έχει υποστεί ζημιά, όπως το διάσημο άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου. Οι πολιτικοί θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν πως το αόρατο χέρι της συναλλαγματικής ισοτιμίας εξακολουθεί να είναι ένα σημαντικό εργαλείο και πως η δραχμή ελεύθερης διακύμανσης, αν και επώδυνη, μπορεί να είναι η καλύτερη ευκαιρία για μια οικονομική λύση, δεδομένης της έκτασης των προβλημάτων στην Ελλάδα».
Ο Roger Bootle, ο διευθύνων σύμβουλος της Capital Economics, έγραψε στην εφημερίδα Telegraph ότι η μόνη διέξοδος από μια «παρατεταμένη επιθανάτια εμπειρία» είναι να έχει η Ελλάδα το δικό της φθηνότερο νόμισμα:
«Η υποτίμηση του νομίσματος ήταν ανέκαθεν βασική παράμετρος στην κλασική θεραπεία του ΔΝΤ για τις χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Και, ας το παραδεχτούμε, για την Ελλάδα δεν υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές λύσεις».
Αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων θέλει παραμονή στο ευρώ, δεν είναι ξεκάθαρο τι θα ψήφιζαν σε δημοψήφισμα ή σε πρόωρες εκλογές που θα τους καλούσαν να αποδεχτούν όλα αυτά τα οικονομικά μέτρα -πώληση περιουσιακών στοιχείων, φιλελευθεροποίηση των κανόνων της αγοράς εργασίας και περικοπές επιδομάτων δημοσίων υπαλλήλων- που απαιτεί η παραμονή στο ευρώ.
Ο έξυπνος γλεντζές ξέρει πότε είναι η ώρα να φύγει από το πάρτι. Ο έξυπνος μπάρμαν ξέρει πότε είναι η ώρα να σταματήσει να σερβίρει το μεθυσμένο στη γωνία και να φωνάξει τον πορτιέρη. Για την Ελλάδα, το πάρτι του ευρώ μπορεί να τελείωσε, είτε φύγει από μόνη της σκοντάφτοντας, είτε πεταχτεί έξω για κακή συμπεριφορά».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου