Παρασκευή 24 Απριλίου 2015

Βαρουφάκης, Project-Syndicate: Μια νέα συμφωνία για την Ελλάδα...

Τρεις μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των Ευρωπαίων και των διεθνών εταίρων μας έχουν επιφέρει τη μεγαλύτερη σύγκλιση σχετικά με τα βήματα που απαιτούνται για να ξεπεραστούν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και για την επίτευξη διατηρήσιμης ανάκαμψης στην Ελλάδα. Αλλά δεν έχει ακόμα παραχθεί μια συμφωνία. Γιατί; Ποια βήματα πρέπει να γίνουν για να καταλήξουμε σε μια βιώσιμη και αμοιβαία συμφωνημένη μεταρρυθμιστική ατζέντα;

Εμείς και οι εταίροι μας έχουμε ήδη συμφωνήσει σε πολλά.  Το φορολογικό σύστημα στην Ελλάδα πρέπει να ανανεωθεί και οι φορολογικές αρχές πρέπει να απελευθερωθούν από τις πολιτικές και τις εταιρικές/επιχειρηματικές επιρροές. Το συνταξιοδοτικό σύστημα έχει αποτύχει.Τα πιστωτικά κυκλώματα της οικονομίας είναι σπασμένα. Η αγορά εργασίας έχει πληγεί από την κρίση και η βαθιά κατακερματισμένη, με την αύξηση της παραγωγικότητας σε αδιέξοδο. Η δημόσια διοίκηση έχει επείγουσα ανάγκη εκσυγχρονισμού, και οι δημόσιοι πόροι πρέπει να χρησιμοποιούνται πιο αποτελεσματικά. Συντριπτικά εμπόδια μπλοκάρουν τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Ο ανταγωνισμός στις αγορές προϊόντων είναι υπερβολικά οριοθετημένος. Και η ανισότητα έχει φτάσει σε εξωφρενικά επίπεδα, εμποδίζοντας την κοινωνία να συνενωθεί πίσω από τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.

Η συμφωνία για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για την Ελλάδα απαιτεί την υπέρβαση δύο εμπόδίων. Κατ 'αρχάς, πρέπει να συμφωνήσουμε για τον τρόπο προσέγγισης της δημοσιονομικής εξυγίανσης της Ελλάδας. Δεύτερον, χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο και κοινά συμφωνημένο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα δράσης που θα στηρίξει αυτή την πορεία εξυγίανσης και θα εμπνεύσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας.

Ξεκινώντας με τη δημοσιονομική εξυγίανση, το θέμα που συζητούμε αφορά τη μέθοδο. Τα ιδρύματα που αποτελούν την "τρόικα" (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) έχουν, όλα αυτά τα χρόνια, στηριχθεί σε μια διαδικασία αναδρομικής επαγωγής: Έχουν ορίσει μια ημερομηνία (για παράδειγμα, το έτος 2020) και ένα στόχο για το λόγο του ονομαστικού χρέους προς το εθνικό εισόδημα (ας πούμε, 120%) που πρέπει να επιτευχθεί πριν οι αγορές χρήματος θεωρηθούν έτοιμε να δανείσουν στην Ελλάδα σε λογικά επιτόκια. Στη συνέχεια, σύμφωνα με αυθαίρετες παραδοχές σχετικά με τους ρυθμούς ανάπτυξης, τον πληθωρισμό, τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις, και ούτω καθεξής, υπολογίζουν τι πρωτογενές πλεόνασμα είναι απαραίτητο σε κάθε έτος, δουλεύοντας προς τα πίσω στο παρόν.

Τα αποτελέσματα της μεθόδου αυτής, κατά την άποψη της κυβέρνησης μας, είναι μια «παγίδα λιτότητας».  Όταν η δημοσιονομική εξυγίανση στρέφεται σε ένα προκαθορισμένο δείκτη χρέους/ΑΕΠ που θα πρέπει να επιτευχθεί σε ένα προκαθορισμένο σημείο στο μέλλον, τα πρωτογενή πλεονάσματα που χρειάζονται για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί είναι τέτοια που το αποτέλεσμα στον ιδιωτικό τομέα υπονομεύει τους ρυθμούς ανάπτυξης και έτσι εκτροχιάζει την προγραμματισμένη δημοσιονομική προσαρμογή. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο τα προηγούμενα σχέδια δημοσιονομικής εξυγίανσης για την Ελλάδα έχασαν τόσο θεαματικά τους στόχους τους.

Η θέση της κυβέρνησης μας είναι ότι η μέθοδος της «αναδρομικής επαγωγής» θα πρέπει να εγκαταλειφθεί.  Αντίθετα, θα πρέπει να χαράξουμε ένα σχέδιο που θα βλέπει το μέλλον με βάση λογικές παραδοχές για τα πρωτογενή πλεονάσματα συμβατές με τους ρυθμούς ανάπτυξης, τις καθαρές επενδύσεις και την ανάπτυξη των εξαγωγών που θα μπορεί να σταθεροποιήσει την ελληνική οικονομία και το λόγο χρέους/ΑΕΠ της Ελλάδας. Αν αυτό σημαίνει ότι το χρέος θα ξεπεράσει το 120% του ΑΕΠ το 2020, τότε μπορούμε να επινοήσουμε έξυπνους τρόπους για να εξορθολογήσουμε, να αλλάξουμε ή να αναδιαρθρώσουμε το χρέος – έχοντας κατά νου τον στόχο της μεγιστοποίησης της πραγματικής τρέχουσας αξίας για τους πιστωτές της Ελλάδας.

Εκτός από την προσπάθεια μας να πείσουμε την τρόικα ότι η ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους μας θα πρέπει να αποφύγει την παγίδα λιτότητας, πρέπει να ξεπεράσουμε και το δεύτερο εμπόδιο: την «παγίδα μεταρρυθμίσεων».  Το προηγούμενο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, για το οποίο οι εταίροι μας είναι τόσο ανένδοτοι δεν θα πρέπει να «επανέρχεται» από την κυβέρνησή μας, στηρίχθηκε στην εσωτερική υποτίμηση, στις περικοπές των μισθών και των συντάξεων, την απώλεια της προστασίας στην εργασία, και την μεγιστοποίηση των τιμών κατά την ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας.

Οι εταίροι μας πιστεύουν ότι, σε κάποια δεδομένη χρονική στιγμή, η ατζέντα αυτή θα λειτουργήσει. Αν οι μισθοί πέσουν περαιτέρω, η απασχόληση θα αυξηθεί. Ο τρόπος για να θεραπεύσουν το προβληματικό συνταξιοδοτικό σύστημα είναι η μείωση των συντάξεων. Και οι ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να στοχεύουν σε υψηλότερες τιμές πώλησης για να εξοφλήσουν το χρέος, για το οποίο πολλοί (σε ιδιωτική βάση) συμφωνούν ότι είναι μη βιώσιμο.

Αντίθετα, η κυβέρνηση μας θεωρεί ότι το πρόγραμμα αυτό έχει αποτύχει, αφήνοντας τον πληθυσμό κουρασμένο από τις μεταρρυθμίσεις. Η καλύτερη απόδειξη αυτής της αποτυχίας είναι ότι παρά την τεράστια μείωση των μισθών και του κόστους, η ανάπτυξη των εξαγωγών είναι επίπεδη (η εξάλειψη του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών οφείλεται αποκλειστικά στην κατάρρευση των εισαγωγών).

Πρόσθετα οι νέες περικοπές στους μισθούς δεν θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό, οι οποίες είναι εγκλωβισμένες σε μια πιστωτική κρίση. Και νέες περικοπές στις συντάξεις δεν θα αντιμετωπίσουν τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων του συνταξιοδοτικού συστήματος (χαμηλή απασχόληση και εκτεταμένη μαύρη εργασία). Τα μέτρα αυτά θα προκαλέσουν απλώς περαιτέρω ζημιά στο ήδη πιεσμένο κοινωνικό ιστό της Ελλάδας, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να δώσει την υποστήριξη που τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.

Οι διαφωνίες με τους εταίρους μας δεν είναι αγεφύρωτες. Η κυβέρνηση μας είναι πρόθυμη να εξορθολογήσει το συνταξιοδοτικό σύστημα (για παράδειγμα, περιορίζοντας τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις), να προχωρήσει σε μερική ιδιωτικοποίηση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, να αντιμετωπίσει τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια που φράζουν το πιστωτικά κύκλωμα, να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη φορολογική αρχή και να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα. Οι διαφορές που παραμένουν αφορούν το πώς αντιλαμβανόμαστε τις σχέσεις μεταξύ των διάφορων μεταρρυθμίσεων και του μακροοικονομικού περιβάλλοντος.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βρούμε κοινό έδαφος αμέσως. Η Ελληνική κυβέρνηση θέλει μια πορεία δημοσιονομικής εξυγίανσης που θα είναι λογική και θέλουμε τις μεταρρυθμίσεις που όλες οι πλευρές πιστεύουν ότι είναι σημαντικές. Το καθήκον μας είναι να πείσουμε τους εταίρους μας ότι οι δεσμεύσεις μας είναι στρατηγικές, και όχι κινήσεις τακτικής και η λογική μας είναι υγιής. Δικό τους καθήκον είναι να εγκαταλείψουν μια στρατηγική που έχει αποτύχει.

πηγή: project-syndicate





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου